Далай даян дархан аварга Чүлтэм

Аваргын алдар: ЧҮЛТЭМ    
Төрсөн он(жил): 1780 оны орчим
Нутаг ус: Сайн ноён аймгийн Цэцэн вангийн(засаг жүн ван эфү Цэндбазарын) хошуу(одоогийн Архангай аймгийн Чулуут, Өндөр-Улаан сумдын нутаг)
Цол чимэг: Идэвхит идэр, цогт дэлгэр, дуурсах өлзийт, далай даян дархан аварга
Барилдааны амжилт:  Даншиг наадамд 1808 онд 9, 1816 онд 10 давж хоёр удаа үзүүрлэсэн ба  1805 онд 7 давж заан цол, 1811 онд 6, 1817 онд 5, 1824 онд 5, 1834 онд 6 давж 5 удаа шөвгөрсөн, Уул тайлгын наадамд 1816 онд 6 давж шөвөгөлсөн байна.
Гол онцлог: Энэ аварга хүлэгч Намжилжав аваргын үед барилдаж явсан бөгөөд Сайн ноёны чин вангийнхаас гадна Эфү вангийн Чүлтэм аварга гэж бичигдэж иржээ. Хамгийн сүүлд 1827 оны даншигт ширээт хутагтын Чүлтэм аварга 3 давж байсны гадна 1824 оны даншигт нэг мориор шагнуулж байжээ. 1808 онд арслан цолтой барилдсан бол 1811 онд аварга цолтой шөвгөрсөн байгаа бөгөөд 1809 оны манж эзний тусгай даншигт 584 бөхөөс 9 давж үзүүрлэхэд нь аварга цол олгосон байж болзошгүйг судлаач Ц.Бат-Очир тэмдэглэсэн байна. 
Дархан мэх: судлагдаагүй.

                 МҮБХ-ны нарийн бичгийн дарга, бөх судлаач, магистр Б.Цогтбаатар