Аймгийн Алдарт уяач Б.Оюунбат: Унаган адууны уяа гарт орсон байна
-Луу жилдээ өмтэй сайхан наадан, шилдгээр шалгарлаа. Аймгийн Алдарт уяач цол хүртлээ. Сэтгэгдлээсээ хуваалцахгүй юу?
-“Их мандал-2012” говийн бүсийн уралдаанд газар газраас ирсэн хурдан туурттай шандас шалган уралдаж, унаган хул соёолон маань аман хүзүүдлээ. Мөн 2012 оны Дундговийн шилдэг 5 уяачийн гуравдугаарт эрэмбэлэгдэн, аймгийн Алдарт уяач гэх эрхэм цолыг хүртлээ. Луу жил одтой байлаа. Ийнхүү хөдөлмөрөө үнэлүүлж, зогссон маань аавын минь буян. Аавд маань Туулай зээрд нэртэй их хурдан морь байлаа. Өдгөө би тав дахь үеийн төл нь миний хул үрээ байгаа юм. Туулай зээрдийн дөрөв дэх үеийн бас нэг зээрд морь бий. Хэдийгээр аймаг бүсийн наадамд орж байгаагүй ч суманд олон орсон. Бас МАН-ын 90 жилийн ойд миний ухаа морь аман хүзүүдэн, давхар уяагаар “Их мандал 2011”-д айргийн гуравт хурдалж байлаа. Дараа жил нь Дэлгэрхангай уулын тахилга наадам Дундговь аймгийн баруун бүсийн уралдаанд дөрөвлөсөн. 2007 оны Дэлгэрхангай уулын анхны тахилга, аймгийн баруун бүсийн уралдаанд Туулай хээрээ айрагдуулж явсан сайхан дурсамж бий. Хэдийгээр төрийнхөө баяр наадамд тоосоо өргөж байгаагүй ч бүсийн хоёр ч наадамд оролцон хоёр айраг, аймгийн наадмаас гурван айраг уугаад байгаа амжилттай сууна даа.
- Харин сумандаа хэрхэн наадаж байна даа?
- Нэг хэсэг овоо давхиж байсан ч айраг тасарсан. 1991 оны сумынхаа баяр наадамд нэг даагаа түрүүлгэн, нөгөөг нь айрагдуулж, соёолон аман хүзүүдүүлж байлаа. Тэрнээс хойш найман жил хэртэй айраг тасарч байгаад 1998 оноос хойш одтой сайхан наадаж байна.
- Аль насны морьдын уяа гарт нь илүү таарч байх шиг санагддаг вэ?
- Хүн хүн өөр өөр л дөө. Минийхээр тэр нас, энэ нас гэхээсээ илүү өөрийн унаган адуугаараа наадах сайхан санагдаад байгаа юм. Одоо сайн давхиад байгаа ухаа морь миний унаган адуу биш, Дорноговь чиглэлийнх. Ухаа морины уяаг би тогтмол сайн тааруулж нэг л чадахгүй байгаа юм. Харин унаган адуу тэр тусмаа их морь, соёолонгоо гайгүй давхиулаад байгаа.
-Унаган адууны уяа гарт орсон болохоор цус сэлбэхгүй байна уу?
- Цус сэлбэлгүй яахав. Манай адуу ганцхан гүүний удам. Аавын маань Туулай зээрдийн удмын хэдэн сайхан гүү, Онцгой зээрд нэртэй сайхан азарга бий. Би унаган адуундаа цус сэлбэсэн л дээ. Эрдэнэдалай сумын шар Лхагва гэж хүний унаган саарал, Адаацаг сумын хазгар Лувсангаас сайхан хээр үрээ авч сойсон. Хэдийгээр хурдан сайхан адуу байсан ч айрагдуулж чадаагүй юм бас бий. Өм дутдаг юм уу, би чаддаггүй юм уу мэдэхгүй. Сунгаанд ч явдаггүй сонин юм шүү. Гэтэл найман жил айрагдаагүй адуунууд одоо айрагдаж байна. Уг нь адуу бол хэвээрээ байгаа ш дээ. Манайх олон адуутай байсан ч зуднаар нэлээн цөөрсөн. Гэхдээ хурдны удам тасраагүй.
- Аавын тань адуу ч хурдан байсан бололтой?
- Миний аав C.Батаа сайн уяач. Бага насны адууны торгон ирийг тааруулахдаа гаргуун, мөн адууг сайн хатгадаг хүн байсан. Ах бид хоёр хар багаасаа аавыгаа даган уяаны эрдмээс нь суралцсан удам дамжсан уяачид. Аав маань жар гаруй жил хурд ирлэн уяа тааруулсан байдаг юм. Энэ хугацаандаа сумандаа 29 түрүү, 49 айраг хүртсэн бол аймагт нэг айрагтай. Дээхэн үед алдарт цол өгч байгаагүй болохоор ямар ч цолгүй. Аав эдгээр хишигтэй хадгаа ах бид хоёрт хуваан өгч өвлүүлснээр нь өнөө бид наадаж байна. Манай ах Б.Дэмбэрэл бас л уяа сойлго тааруулан хурд ирлэж байгаа. Энд сонирхуулахад 1962 онд манай аавын хүрэн морь Дэлгэрхангай сумаас аймгийн наадамд айрагдаж байсан. Түүнээс 50 жилийн дараа 2012 онд би ухаа морио цоллуулсан шүү дээ. Тэр хооронд аймгийн наадамд Дэлгэрхангайгаас их морь ороогүй. Харин даага соёолон, азарга орж байсан юм билээ. Манай сум чинь алслагдсан захын сум болохоор аймгийн наадмыг тэр бүр зорьж чаддаггүй тал бий. Аймгаас түрүү айраг хүртэн, аймгийн алдарт цолонд хүрсэн хүн цөөн байгаа нь үүнтэй холбоотой болов уу. 1990-ээд онд талийгч Дашдооров гуай азарга, саяхан Дамдинсүрэнгийн шарга даага айрагдсан. Бас Дашзэвэг гэж хүн бас оруулсан. Ер нь сүүлийн 20-30 жил манай сумаас соёолон, их морь аймагт ороогүй байгаад миний ухаа морь хоёр айрагдан хул үрээ маань “Их мандал -2012” бүсийн наадамд цоллууллаа. Дэлгэрхангай нутгийн адуу гэвэл ганц миний хул үрээ л хишиг хүртээд байгаа юм.
- Ярилцсанд баярлалаа. Уясан болгон нь хурдан, унасан болгон нь жороо байх болтугай.
А.Энхжил
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна