Аймгийн Алдарт уяач Ж.Лхагвадорж: 16 настайдаа ааваараа заалгаж хурдан морины уяа эвлүүлж байлаа
-Алдарт уяач аавын тухайгаа яриагаа эхэлье?
-Миний аав Жанцан Түнэл сумаас төрсөн анхны аймгийн Алдарт уяач байгаа юм. Ардын хувьсгалаас өмнөх үеийн уяач Ядамжав гэж байсан нь миний өвөө. Тийм болохоор би гурав дахь үеийн удамт уяач болж байгаа юм. Аавын маань нэртэй хурдан хул азаргыг аймаг даяараа андахгүй дээ. Би хоёр хүү, хоёр охинтой. Бүгдээрээ л багадаа хурдан морины унаачид байсан бөгөөд одоо отгон хүү л унаж байна. Өнгөрсөн жил сайн унаж 5-6 айраг түрүү авсан. Хүү бид хоёр өнгөрсөн жилийн төвийн бүсийн уралдаанд очиж оролцлоо. Тэр наадамд манай Түнэл сумын уугуул Отгон-Очирын хар азарга 12-оор ирсэн. Тэр олон хурдан хүлгүүдээс 12-оор ирж байгааг нь хараад өөрийн адуу ирсэн шиг л баярласан. Дараа жил энэ эрчээрээ байвал юм дуулгах нь лавтай.
Миний хувьд 30 гаруй жил завсаргүй морь уяж байна. Анх 16 настай жаахан хүү ааваараа заалгаад эхэлж байлаа. Цаг хугацаа ч хурдан байна шүү. Цаашдаа хүүхдүүд маань залгамжлаад уях байхаа. Гэхдээ уяачийн ажил амаргүй шүү. Энэ тухай хүнд хэлэх ч юм бий, бас хэлэхгүй нь ч байна.
-Энэ 30 гаруй жилийн хугацаанд сэтгэл догдлуулсан наадам олон байсан бизээ. Эндээс аль нэгийг нь онцлооч?
-Бие даан морь уяад 1985 онд хавчиг хээр болох улаан морио Түнэлийнхээ наадамдаа түрүүлгэчихээд үнэхээр их баярлаж билээ. Уяаны эрдмийн багш болсон аав маань тэгэхэд надаас дутуугүй хөөрсөн. Харин хожмоо 1992 онд Тариалангийн сангийн аж ахуйд хул азаргаа түрүүлгэж, мөн 3-4 адуугаа айрагдуулж билээ. Харамсалтай нь энэ үед аав маань хамт байгаагүй ээ. Түүнээс 10 жилийн дараа аймгийн Алдарт уяач болж байлаа. Одоо айраг 30 гаруй, түрүү 4-5 болсон байна.
-Унаган адуугаараа л наадаж байна уу?
-Тийм ээ, саяхныг хүртэл нутгийн унаган адуугаараа нааддаг байлаа. Ер нь далаад оны дундуур манай Түнэлийн адуунууд аймгийн наадамд жинхэнэ тахлаж, наадмын 6 насны түрүүг авдаг байлаа шүү дээ. Навчилтайн голын Пунцагийн буурал гэж аймгийн наадамд 4 удаа түрүүлж 2 айрагдаж хурдан буян байлаа. Сүүлийн үеэс гэвэл Сандагийн алаг азарга 3-4 түрүүтэй болсон байна. Мөн Зоригтын бор азарга гэж аймгийн наадамд 6 удаа түрүүлсэн, манай аймгийн манлай азарга байна. Гэхдээ нэг хэсэг Түнэлийн адуу жаахан муудаж байснаа сүүлийн үед эргээд сайжирч байнаа.
Миний адуунууд бол холч маягийн, зузаан хөрстэй, бахим биетэй, хатуу уяатай. Харин сүүлийн үед урд зүгийн, холимог цусны янз бүрийн адуунууд хөлийн хурдаар давхидаг, хөнгөхөн ястай болж. Ер нь салхин хурд тал руугаа орж байна. Тийм ч болохоор би цаг үетэйгээ хөл нийлүүлээд гэх үү дээ, Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан сумын унаган адуу, Түмэнцогтоос авчирсан Мяасүрэн, Амаржаргал нарын адуунаас битүү үрээнүүд нутагтаа авчирсан. Өнгөрсөн жилээс мордуулсан сайн давхиж байна.
-Тэгвэл таны нэрийг гаргасан өөрийнхөө хурдан хүлгэдээс сонирхуулаач?
-Хурдан тууртын хийморьт гурван үеэрээ сүслэн яваа бидэнд олон сайхан хурдан хүлэг бий. Ааваас минь уламжлагдан ирсэн хул азарга, цодгор хээр морины маань амжилт аймгийн Алдарт уяачийн болзол хангахад нэлээн жин дардаг юм. Аймгийн наадамд 4 удаа айрагдаж, тойрсон сумдын наадмуудад олонтаа айрагдсан адуунууд. Мөн Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан сумын Адилбишийн Төртогтохоос авсан шарга морь сумандаа дээгүүр давхидаг. Сумын наадмын их насанд миний 3 морь дараалан ирж байсан бөгөөд мөн л урд зүгийн адуунууд байгаа юм.
-Бидний урилгыг хүлээн авч цаг зав гаргасан танд баярлалаа. Уясан болгон тань хурдан байх болтугай.
А.Мөнх /"Тод магнай" сэтгүүл. Дугаар 10/45/. 2013 он/
2 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
203.91.115.56
миний бахархал минь
Reply203.91.115.37
mundag
Reply