"Алдар"-ын Даш аргагүй сайн байлаа
А.Тэлмэн
2014 оны 4-р сарын 14 -нд
Сумын цолтон болон залуу бөхчүүдийн барилдаан дэлгэр дүүрэн сайхан боллоо. Сумын цолтой 300 гаруй, цолгүй залуу бөх 200 гаруй бүгд 560 бөх бүртгүүлэн барилдсан барилдаан түргэн шуурхай сайхан боллоо. Сайны хажуугаар саар байдгийн үлгэрээр залуу хүчтэнүүд маань барилдаанд хоцорч ирэх, нэрээ сонсохгүй хоцорч хасагдах, уначихаад маргаж мэтгэх, унасан бөхөө нитгэрэх, сэгсрэх, цохих зэрэг зохимжгүй байдлуудыг гаргаж байв. Энэ мэт байдлуудаа эртхэн засаж, бөхийн нэр төрөө эрхэмлэхгүй бол болохгүйг залуучууддаа сануулъя.
Бөхийн барилдааны нэгийн даваанд Архангай аймгийн залуу бөх Б.Мөнхдалай Аварга ДС-ийн бөх, с.з Г.Батмөнхийг шороодуулсан нь эхний шуугиан байлаа. Мөн Булганы Б.Лхагважаргал Увсын Т.Эрхэмбаярыг, Өвөрмонголын Т.Хур УСУГ-ын Э.Батмагнайг тус тус шороодуулав.
Хоёрын даваанд с.з Л.Жамбал ӨМӨЗО-ы Т.Хурыг хонгодож цацаад, Цайдам Ургацын С.Очирбат Булганы Б.Ган-Эрдэнийг дугтраад, с.з Э.Сумьяабат с.з О.Баярцогтыг гар таллаж хонгодоод, Завханы Т.Дүгэрдорж Хөвсгөлийн Н.Даваахүрэлийг өлгөөд, Шонхорын Д.Батмөнх Ховдын Ц.Заяатүшигийг мушгихад дагуулж наагаад, Дундговийн Т.Дагвацэрэн Дорнодын Б.Гансүхийг хутгаад, Таван ханы Э.Батхуяг Ховдын Б.Баярааг татаж эргүүлээд, Увсын Э.Гансүх ИМХ-ий М.Лхагвасүрэнг голлож түрээд, Женкогийн Э.Санчир Дундговийн С.Бүргэдийг давхар мордоод тус тус орхив.
Гурвын даваанд Булганы М.Мөнгөнгадас БөхБилэгтийн Б.Баатарсүрэнг хонгодоод, Аваргын Б.Бадамдорж Хэнтийн Т.Баттулгыг хутгаад, БөхБилэгтийн М.Данзанжамц Төвийн Ш.Алтангэрэлийг мордоод, Мон Тед констракшны Э.Баасанжав ИМХ-ий З.Баттөмөрийг шуудагдаж түлхээд давцгаалаа.
Дөрвийн даваа эхлэнгүүт Дундговь аймгийн харьяат с.з Т.Дагвацэрэн Ховдын Б.Баянмөнхийн хөлд гүйнгүүт тэр чигт нь хамж түрээд давснаар олон хүний тааврыг будлиулав. Т.Дагвацэрэнгийн хувьд цочмог хөдөлгөөн, зоримог мэхээр манлай зааныг шороодуулсан агаад гурвын даваанд Булганы Э.Энх-Амгаланг мөн орхисон билээ.
Энэ даваанд ХЦ-ийн 0277-р ангийн П.Өсөхбаатар Булганы М.Мөнгөнгадасыг тахимдаад, ЗТ констракшны Д.Бат-Эрдэнэ Мон Тед-ийн Э.Баасанжавыг гуядаад, Таван ханы С.Оргилбаатар Бөх Билэгтийн Л.Жамбалыг өхийлдөхөд сөрж цохиод, Бөх Билэгтийн Б.Чинбат ИМХ-ий Б.Бямбадоржийг хутгаад давцгаав.
Тавын даваанд бөх сондгойрч Алдарын Э.Даш гоцлов. Төвийн Б.Энх-Очирхуяг Ховдын Н.Баттүвшинг зайлж хавираад, Төвийн Б.Содхүү Таванханы Н.Ширчинхүүг тахимдахад дагуулж бусгаад, Хэнтийн Э.Дарханбат МУБИС-ийн О.Наранбаатарыг мушгиад, Таванханы Н.Батмөнх Хөвсгөлийн Г.Балжиннямыг хонгодоод, ИМХ-ийн Б.Мөнх-Өрнөх Булганы Б.Түмэндэмбэрэлийг хонгодож цацаад, Булганы Г.Ганбаатар Увсын Н.Хүрэлсүхийг мушгиад тус тус давж шөвгөрцгөөв.
Зургаагийн даваанд с.з Б.Энх-Очирхуяг с.з Б.Цэрэндагвыг амлан барилдав. Энэ хоёр бөх өнгөрсөн оны 11 дүгээр сарын сумын заануудын барилдаанд үзүүр түрүүнд хүч үзэж Б.Цэрэндагва их холоос татаж уран хавираад орхиж байсныг уншигчид маань санаж буй биз ээ. Тэгвэл энэ удаад баруун талдаа хутгаж зүтгээд давснаар тэдний барилдааны харьцаа 2:0 болов.
Энэ даваанд Булганы Г.Ганбаатар ИМХ-ий Б.Мөнх-Өрнөхийг бярдаад,Таван ханы Н.Батмөнх чөлөөтийн П.Өсөхбаатарыг хавираад, Их Богдын Т.Дүүрэнсаран Хөвсгөлийн Н.Мөнх-Эрдэнийг хонгодож цацаад давлаа.
Долоогийн даваанд с.з Э.Даш с.з Н.Батмөнхийг амлаж Н.Батмөнх хавирах гээд хөл алдаад суучихав. Б.Цэрэндагва гоцлож, Д.Бат-Эрдэнэ Г.Жамбалдоржийг амлаад мушгичихав. Хэнтийн Э.Дарханбат Булганы Г.Ганбаатарыг амлаж мушгихад нь тулгуур хөлд нь мордоод тэр чигт нь түрээд давсан бол тунасан хоёрын барилдаанд М.Билгүүтэйн даваагаар өндөрлөв.
Наймын даваанд Э.Даш Б.Цэрэндагвын амлаж сугадаж шигшиж өргөөд давав. Д.Бат-Эрдэнэ гоцлож, Э.Дарханбат М.Билгүүтэй нар туналаа. Тунасан хоёрын барилдаан нэлээн өрсөлдөөнтэй болж М.Билгүүтэй шуудагны барьцнаас илүүрхэж байсан ч Э.Дарханбат хийцээр илүүрхэж зүүн талдаа зайлж мушгиад давснаар дараагийн даваанд гоцлож шууд үзүүрт шалгарах боломжтой болов.
Нэгэнт бөх болохоор зориг шулуудсан залуусыг хүндэтгэн барилдаан эхлэх цагийг хойшлуулан хойшлуулан бүртгэж нэгэнт тэгшилсэн 512 гэсэн тооноос 560 болгон барилдуулсан тул сүүлийн даваануудад нэлээн хэдэн гоц гарч байсныг зарим үзэгч буруугаар ойлгосон байсныг энд залруулъя. Бөх сондгойрсон тохиолдолд хамгийн өндөр эрэмбэтэй бөх гоцлоно гэсэн дүрмийн дагуу 5, 7, 8-ийн даваануудад с.з Э.Даш, Б.Цэрэндагва, Д.Бат-Эрдэнэ нар гоцлосон учир 8-ийн даваанд тунан барилдаж байсан Э.Дарханбат, М.Билгүүтэй нарын хэн давсан нь 9-ийн даваанд гоц мөргөх нь нэгэнт тодорхой байсан тул цаг хэмнэх үүднэс тэдний барилдааныг хүлээлгүй Э.Даш Д.Бат-Эрдэнэ нарыг барилдуулсан билээ. Арал дүүрэн заануудын барилдаанд Э.Даш хөлийг нь аваад дэрлэж дараад давснаар Э.Дарханбаттай үзүүрт барилдахаар болов.
Түрүү үзүүрт шалгарсан бөхчүүд шуудагны барьцнаас барилдаанаа үргэлжлүүлж хүч нэлээн тэнцсэн хэдий ч Алдарын Даш арал бяраар илүүрхэж мөргөж түрээд давснаар сүүлийн хоёр сарын сумын цолтнуудын барилдаанд түрүүллээ. Энэ өдөр түүний хувьд ямар ч өрсөлдөгчтэй удаж төдөлгүй эрэмгий хурц барилдаж байлаа. Үзүүрлэсэн Хэнтийн Дарханбатын хувьд сумын заануудын барилдаан анх барилдуулах болсноос өнөөг хүртэл байнга гэмээр шөвгөрч байсан шилдэг сумын заан билээ.
МУИС-ийн оюутан Т.Түмэндэмбэрэл
Бөхийн барилдааны нэгийн даваанд Архангай аймгийн залуу бөх Б.Мөнхдалай Аварга ДС-ийн бөх, с.з Г.Батмөнхийг шороодуулсан нь эхний шуугиан байлаа. Мөн Булганы Б.Лхагважаргал Увсын Т.Эрхэмбаярыг, Өвөрмонголын Т.Хур УСУГ-ын Э.Батмагнайг тус тус шороодуулав.
Хоёрын даваанд с.з Л.Жамбал ӨМӨЗО-ы Т.Хурыг хонгодож цацаад, Цайдам Ургацын С.Очирбат Булганы Б.Ган-Эрдэнийг дугтраад, с.з Э.Сумьяабат с.з О.Баярцогтыг гар таллаж хонгодоод, Завханы Т.Дүгэрдорж Хөвсгөлийн Н.Даваахүрэлийг өлгөөд, Шонхорын Д.Батмөнх Ховдын Ц.Заяатүшигийг мушгихад дагуулж наагаад, Дундговийн Т.Дагвацэрэн Дорнодын Б.Гансүхийг хутгаад, Таван ханы Э.Батхуяг Ховдын Б.Баярааг татаж эргүүлээд, Увсын Э.Гансүх ИМХ-ий М.Лхагвасүрэнг голлож түрээд, Женкогийн Э.Санчир Дундговийн С.Бүргэдийг давхар мордоод тус тус орхив.
Гурвын даваанд Булганы М.Мөнгөнгадас БөхБилэгтийн Б.Баатарсүрэнг хонгодоод, Аваргын Б.Бадамдорж Хэнтийн Т.Баттулгыг хутгаад, БөхБилэгтийн М.Данзанжамц Төвийн Ш.Алтангэрэлийг мордоод, Мон Тед констракшны Э.Баасанжав ИМХ-ий З.Баттөмөрийг шуудагдаж түлхээд давцгаалаа.
Дөрвийн даваа эхлэнгүүт Дундговь аймгийн харьяат с.з Т.Дагвацэрэн Ховдын Б.Баянмөнхийн хөлд гүйнгүүт тэр чигт нь хамж түрээд давснаар олон хүний тааврыг будлиулав. Т.Дагвацэрэнгийн хувьд цочмог хөдөлгөөн, зоримог мэхээр манлай зааныг шороодуулсан агаад гурвын даваанд Булганы Э.Энх-Амгаланг мөн орхисон билээ.
Энэ даваанд ХЦ-ийн 0277-р ангийн П.Өсөхбаатар Булганы М.Мөнгөнгадасыг тахимдаад, ЗТ констракшны Д.Бат-Эрдэнэ Мон Тед-ийн Э.Баасанжавыг гуядаад, Таван ханы С.Оргилбаатар Бөх Билэгтийн Л.Жамбалыг өхийлдөхөд сөрж цохиод, Бөх Билэгтийн Б.Чинбат ИМХ-ий Б.Бямбадоржийг хутгаад давцгаав.
Тавын даваанд бөх сондгойрч Алдарын Э.Даш гоцлов. Төвийн Б.Энх-Очирхуяг Ховдын Н.Баттүвшинг зайлж хавираад, Төвийн Б.Содхүү Таванханы Н.Ширчинхүүг тахимдахад дагуулж бусгаад, Хэнтийн Э.Дарханбат МУБИС-ийн О.Наранбаатарыг мушгиад, Таванханы Н.Батмөнх Хөвсгөлийн Г.Балжиннямыг хонгодоод, ИМХ-ийн Б.Мөнх-Өрнөх Булганы Б.Түмэндэмбэрэлийг хонгодож цацаад, Булганы Г.Ганбаатар Увсын Н.Хүрэлсүхийг мушгиад тус тус давж шөвгөрцгөөв.
Зургаагийн даваанд с.з Б.Энх-Очирхуяг с.з Б.Цэрэндагвыг амлан барилдав. Энэ хоёр бөх өнгөрсөн оны 11 дүгээр сарын сумын заануудын барилдаанд үзүүр түрүүнд хүч үзэж Б.Цэрэндагва их холоос татаж уран хавираад орхиж байсныг уншигчид маань санаж буй биз ээ. Тэгвэл энэ удаад баруун талдаа хутгаж зүтгээд давснаар тэдний барилдааны харьцаа 2:0 болов.
Энэ даваанд Булганы Г.Ганбаатар ИМХ-ий Б.Мөнх-Өрнөхийг бярдаад,Таван ханы Н.Батмөнх чөлөөтийн П.Өсөхбаатарыг хавираад, Их Богдын Т.Дүүрэнсаран Хөвсгөлийн Н.Мөнх-Эрдэнийг хонгодож цацаад давлаа.
Долоогийн даваанд с.з Э.Даш с.з Н.Батмөнхийг амлаж Н.Батмөнх хавирах гээд хөл алдаад суучихав. Б.Цэрэндагва гоцлож, Д.Бат-Эрдэнэ Г.Жамбалдоржийг амлаад мушгичихав. Хэнтийн Э.Дарханбат Булганы Г.Ганбаатарыг амлаж мушгихад нь тулгуур хөлд нь мордоод тэр чигт нь түрээд давсан бол тунасан хоёрын барилдаанд М.Билгүүтэйн даваагаар өндөрлөв.
Наймын даваанд Э.Даш Б.Цэрэндагвын амлаж сугадаж шигшиж өргөөд давав. Д.Бат-Эрдэнэ гоцлож, Э.Дарханбат М.Билгүүтэй нар туналаа. Тунасан хоёрын барилдаан нэлээн өрсөлдөөнтэй болж М.Билгүүтэй шуудагны барьцнаас илүүрхэж байсан ч Э.Дарханбат хийцээр илүүрхэж зүүн талдаа зайлж мушгиад давснаар дараагийн даваанд гоцлож шууд үзүүрт шалгарах боломжтой болов.
Нэгэнт бөх болохоор зориг шулуудсан залуусыг хүндэтгэн барилдаан эхлэх цагийг хойшлуулан хойшлуулан бүртгэж нэгэнт тэгшилсэн 512 гэсэн тооноос 560 болгон барилдуулсан тул сүүлийн даваануудад нэлээн хэдэн гоц гарч байсныг зарим үзэгч буруугаар ойлгосон байсныг энд залруулъя. Бөх сондгойрсон тохиолдолд хамгийн өндөр эрэмбэтэй бөх гоцлоно гэсэн дүрмийн дагуу 5, 7, 8-ийн даваануудад с.з Э.Даш, Б.Цэрэндагва, Д.Бат-Эрдэнэ нар гоцлосон учир 8-ийн даваанд тунан барилдаж байсан Э.Дарханбат, М.Билгүүтэй нарын хэн давсан нь 9-ийн даваанд гоц мөргөх нь нэгэнт тодорхой байсан тул цаг хэмнэх үүднэс тэдний барилдааныг хүлээлгүй Э.Даш Д.Бат-Эрдэнэ нарыг барилдуулсан билээ. Арал дүүрэн заануудын барилдаанд Э.Даш хөлийг нь аваад дэрлэж дараад давснаар Э.Дарханбаттай үзүүрт барилдахаар болов.
Түрүү үзүүрт шалгарсан бөхчүүд шуудагны барьцнаас барилдаанаа үргэлжлүүлж хүч нэлээн тэнцсэн хэдий ч Алдарын Даш арал бяраар илүүрхэж мөргөж түрээд давснаар сүүлийн хоёр сарын сумын цолтнуудын барилдаанд түрүүллээ. Энэ өдөр түүний хувьд ямар ч өрсөлдөгчтэй удаж төдөлгүй эрэмгий хурц барилдаж байлаа. Үзүүрлэсэн Хэнтийн Дарханбатын хувьд сумын заануудын барилдаан анх барилдуулах болсноос өнөөг хүртэл байнга гэмээр шөвгөрч байсан шилдэг сумын заан билээ.
МУИС-ийн оюутан Т.Түмэндэмбэрэл
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 2024 оны 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна