Аймгийн Алдарт уяач Д.Ганбат: Анх удаа ирээд морь айрагдуулсандаа их баяртай байна

Дундговь аймгийн Цагаандэлгэр сумын уугуул, аймгийн Алдарт уяач Д.Ганбаттай “Дүнжингаравын хурд-2014” уралдааны үеэр уулзаж ярилцсан юм. Тэрээр анх удаа том наадамд оролцож, хээр морио гуравлуулж айраг хүртэж байгаа нь энэ аж.  
-Дүнжингарав уралдаанд  морь айрагдуулсанд баяр хүргэе. Энэ уралдаанд хэд дэх жилдээ оролцож байна?
-Би энэ жил анх  удаа энэ том наадамд ирж хээр морио уралдуулаад айрагдуулсанд их байртай байна.  Хэдийгээр говийн хүн ч Эрдэнэтэд морьдынхоо уяа сойлгыг тааруулдаг.
-Хээр морины удам угшил, амжилтын талаар яриач?
-Төв аймгийн Алтанбулаг сумын Батбаярын унаган адуу. Би хязаалангаас нь хойш уяж байгаа юм. Хязаалан Орхон аймагт аман хүзүү, улсын бүсэд дөрөвт хурдалсан. Соёолондоо Орхон аймагт өвөл, зуны наадамд түрүүлээд, хавчиг өнжөөд, долоотой морь нэг түрүүлж, хоёр айрагдсан. Өнгөрсөн жил Архангайн бүсэд айргийн гуравт, Геннисийн уралдаанд хангайн бүсэд дөрөвт орсон. Энэ жил “Дүнжингарав”-аар эхэлж байна.
-“Дүнжингарав”-д уралдана гэсэн бодол хэзээнээс төрөв?
-Ер нь хээр морь минь сайн байсан. Өвөл уралдана гээд л бэлдсэн. Хорио цээр тогтоогоод хойшлогдсон ч гэсэн жил бүр зохион байгуулагддаг уламжлалт уралдаан учраас болох нь тодорхой гээд  хүлээж байгаад л морио уралдуулсан даа . Уяачид морьдоо сайн уясан байна, хээр морь минь урт уягдсан ч сайхан давхиж айрагдлаа. Хээр морины уяа их л таарч ирсэн юм  шиг байна.
-Энэ жилийн уралдаан нэг талдаа болж, морьд хөлс багатай уралдаж байна?
-Нэг талдаа уралдаж байгаа нь цагийн хувьд унаж байгаа хүүхэд, адуу хоёртоо бол амар л юм. Хөлсний хувьд  бүх морь л хөлс багатай мордож байна. Зарим хүн морио халаагаад мордуулчихлаар хашаанд ороод их удаж байна.  
-Хавар оройхон боллоо, энэ талаар таны бодол?
-Хавар гуравдугаар сараас өмнө багтаад наадмаа хийвэл  салхи хөдлөөгүй байна, морь эмгэг хууч олох нь бага, шороо босохгүй,  газрын хөрс сулраагүй байна шүү дээ.
-Дундговиос гурван их морь угсраагаа айрагдлаа?
-Дундговийнхон адууг сайн таньдаг болж, уяж чадаж байна. Дүнжингаравт нэг аймгийн гурван морь угсарч орж байсан нь ховорхон байх.  Дундговийн олон сайхан залуу уяачид гарч ирж байна.
-Таны хувьд хангай, говьгүй морь айрагдуулж байна. Говь хангайн уяаны ялгаа юунд байна?
-Манай говьд ногоо тачир хэдий ч шим ихтэй, адуу амархан тамир авдаг, түүний хэрээр эдлэхгүй бол дотуур таргалах гээд байдаг, хоолны алдаа гарах нь их. Хангайд бол морь дотуур таргалах, уяа морины гэдсэнд юм үлдэх, хоолны алдаа гарах нь бага.  Тэгээд ургамлын ялгаа байж уяаны ялгаа гарахаас өөр юу байхав.
-Ярилцсан танд баярлаа. Модон морин жилдээ одтой сайхан наадаарай.
Ц.Амарбаяр