МУ-ын Манлай уяач Д.Жаргал: Аливаа зүйлд тууштай байна гэдэг амжилтын хамгийн том үндэс
Завхан аймгаас төрсөн улсын цолтнуудын нэг МУ-ын Манлай уяач Д.Жаргалын ярилцлагыг хүргэж байна. Нэгэн гэрээс ах дүү хоёр Манлай уяач төрснийг эрхэм морь сонирхогчид мэдэх биз ээ.
-Ах дүү хоёр хоёулаа төр түмэндээ үнэлэгдэнэ гэдэг сайхан. Яриагаа Манлайн хүүхэд насны дурсамжаас эхэлье гэж бодож байна?
-Миний аав уяач хүн л дээ. Уяач аавын хүүхдүүд морь малнаас хол хөндий өснө гэж байхгүй шүү дээ. Тэр жишгээр дүү бид хоёр багаасаа адуу малтай ойр өссөн улс. Бидний үеийнхэн долоо найм хүрээд морь унадаг байсан. Би тэр жишгээр долоо билүү наймтайдаа анх хурдан морь унаж, хоёр гурван жил унаад хасагдсан. Тэгээд л аавдаа туслах үүргийг хүлээж, одоогийнхоор бол туслах уяач болж байлаа даа. Багаасаа аавыгаа дагасан учраас миний уяаны арга барил гээд бүгд л ааваас маань өвлөгдсөн. Тэгээд хамгийн анх 13 настайдаа морь уяж байлаа шүү дээ. Үеийнхэн тоглож наадаж явахад би ааваасаа асууж зөвлөж байгаад морь уячихаж байгаа юм. Тиймэрхүү байдалтай хэсэг уяж байгаад 1978 онд цэрэгт явж ирээд хэдэн жил морь уяагүй.
-Яагаад?
-Сургууль соёл гээд мориноос хэсэг холдсон юм. Гэхдээ дуртайд хүчтэй юм болохоор буцаад л морь уясан. Дүү маань ч хурдан моринд шимтэж, Манлай уяач боллоо.
-Тэгсэн дүү нь түрүүлж цолонд хүрсэн?
-Адуунд дуртай аавын маань буян заяа биднийг түшиж, сайхан хурдан хүлгүүд таарлаа даа.
-Үеийнхнээ тоглож байх зуур уясан морь тань яаж давхисныг асуухаа мартсан байна?
-Шүдлэн үрээ нь гурваар, соёолон нь аман хүзүүнд давхисан. Өөрөө уяад дүүгээрээ унуулчихаж байгаа юм шүү дээ. /инээв/
-Арай Чулуунбат Манлай биш биз дээ?
-Мөн мөн. Би чинь дөрвөн охин, дөрвөн эрэгтэй дүүтэй. Хамгийн бага дүүгээрээ морио унуулдаг байлаа. Бас цэргээс халагдаж ирсний дараа 1982, 1983 онуудад хүний хавчиг адуу түрүүлгэж байлаа.
-Манлайн нэрийг дуурсгасан удамт хурдан хүлгүүдийнхээ талаар хуучлаач?
-Буган хүрэн азаргыг Монголын ард түмэн андахгүй дээ. Хүрэн азарганы маань төлүүд нь бас сайхан давхиж байна.Нэг цавьдар азарга гэхэд 16 медаль авч, 14 удаа түрүүлсэн. Сүүлийн үед манай Эрдэнэтийнхэн шинэ цагийн адуугаар түлхүү нааддаг болсон. Адууныхаа чанарыг сайжруулахаар Араб, Англи азарга, гүү цөөнгүй авчирч байна.
-Зүүн зүгээс ч цөөнгүй авчирсан байх?
-Би 90-ээд онд Дорнодоос адуу авчирч байлаа.Тухайн үед адуу тэгтлээ үнэд ороогүй. Нэг мотоциклийн үнэ буюу долоон зуун мянган төгрөгөөр л авсан нь үнэтэйд тооцогдож байлаа шүү дээ. Тэгэхэд авсан хавчиг хул морь анхны “Их хурд”-д долоогоор давхиж байсан. Дүү хул морь нь бас их хурдан адуу. Ер нь би өөрийнхөө адууг гайгүй чанаржуу гэж боддог шүү.
-Жаргал Манлай соёолон адууг илүүтэй хурдлуулдаг гэх юм билээ. Тэгж бодогдож байв уу?
-Орхон аймгийнхаа баяр наадамд соёолон олон түрүүлгэсэн болохоор тэгж ярьдаг байх л даа. Ер нь миний гаргасан амжилтын дунд азарга, соёолонгийн айраг, түрүү нэлээд бий шүү. Аавынхаа заасан сургаалийг дагаж, адуу гэдэг амьтантай ойрхон явсны буянаар олон сайхан дурсамжит наадам үзлээ. Нэг жил хотод болсон өвлийн бооцоот уралдааны гурван насны гурван түрүүг хүртэж ч байлаа. Ер нь тэр өвөл миний морьд уралдсан болгондоо түрүүлж байсан шүү. Уяачдад нэг тийм үе байдаг даа.
-Таны адил амжилтанд хүрч, алдар цолоо дуудуулахаар тэмүүлж буй залуу уяачдад ямар зөвлөгөө өгөх вэ?
-Уяа гэдэг нийтлэг ойлголт шүү дээ. Хөлс авна, үсэргэнэ, сунгана гээд л. Гэхдээ гол зүйл бол адууг хэр тамиртай уралдуулах вэ гэдэгт л байгаа юм. Намайг залуу байхад одоогийнх шиг тарган цатгалан уралдуулдаггүй байлаа. Ёстой нөгөө жинхэнэ ясыг нь гартал уяж хурдлуулдаг байлаа. Тэр үеийн уяа одоо тэс өөр болсон. Одоо тэжээхгүйгээр морь уяна, тэр тусмаа амжилт гаргана гэж байхгүй. Тэгээд ч адуу болгоны уяа сойлго өөр өөр. Адуу тус бүртээ тохирсон ажил хийж амжилт гаргана. Тиймээс залуустаа зорьсон зорилгодоо тууштай, хичээл зүтгэлтэй байхыг л захья даа. Аливаа зүйлд тууштай байна гэдэг амжилтын хамгийн том үндэс.
-Ярилцсанд баярлалаа. Уясан хүлгэд тань хурдан байх болтугай.
"Тод магнай" сэтгүүл №54
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна