Аймгийн Алдарт уяач Д.Бумбандорж: Бор азарга маань сумынхаа наадамд 10 айрагдсан

Хөвсгөл аймгийн Улаан-Уул сумын уугуул, аймгийн Алдарт уяач Даваасүрэнгийн Бумбандоржтой хийсэн ярицлагыг уншигч танаа хүргэж байна.
-Таныг хурдан бор азаргатай хэмээн нутгийнхан ярих юм билээ. Алдар цолонд хүргэсэн буянт хүлгийн тань талаар яриагаа эхлэх үү?
-Тэгье ээ. Миний бор азарга сумынхаа баяр наадамд гурван удаа аман хүзүүдэж, долоон удаа айрагдсан, жижиг наадмуудад 6-7 түрүүлсэн хурдан ажнай байгаа юм. Саяхан би медалийг нь тоолж үзсэн 22 хүрсэн байна лээ.
-Бор азарга хаанахын адуу юм бэ?
-Манай Улаан-Уул сумын унаган адуу. 1989 онд унага байхад нь нэгдлийн сүргээс авч байсан юм. Намар болохоор нэгдэл хөгшин гүүнүүдээ цаазладаг шүү дээ. Тэгээд унагуудыг нь хүмүүст өгч таван унага онд мэнд оруулбал хавар нэгийг нь өгдөг байсан. Тэгэхэд би 11 унага авч, онд мэнд оруулаад хавар хоёр даага авсны нэг нь миний бор азарга байгаа юм. Бор азарга өөрөө хурдан ч үр төлүүд илүү сайн давхидаг. Би бор азарга түүний үр төлүүд болон хээр мориныхоо  амжилтаар аймгийн Алдарт уяач цолыг хүртсэн.
-Хээр мориныхоо угшил гарвал амжилтынх нь талаар танилцуулаач?
-Хээр морь маань соёолон хүртлээ сумынхаа наадамд түрүүлсэн. Бүдүүрээд сайн давхиулж чадахгүй л байна. Морь уяснаас хойш хамгийн өндөр амжилт үзүүлсэн нь 2000 он. Тэр жил би Баянзүрх, Улаан-Уул, Ренчинлхүмбэ зэрэг гурван сум дамжиж уралдаад 15 айраг авсан. Мөн “Дархадын хурд-1” уралдаанд бор азарга маань шөвгөрсөн. 2000-2003 оны үед жилдээ би ер нь 10 гаруй түрүү, шөвөг авчихаад байдаг байсан шүү. Уяачийн өм нээгдэнэ гэж байдаг л юм билээ. 
-Нийт хичнээн айраг түрүүтэй болсон байх юм?
-16 настайгаасаа хойш гэхээр 24 жил хурдан морь уяж байна. Энэ хугацаанд сумын баяр наадмаас 16-17 түрүү, 24 айраг хүртсэн байна лээ.
-Аймгийнхаа наадамд оролцож байна уу?
-Эхний жил бор азаргаа аравлуулж, бор даагаа 15-аар, хээр соёолонгоо 75-аар давхиулсан. Тэрнийхээ дараа жил бор азарга маань бас 10 хавиар давхисан. “Ногоон толгойн зургаан бүсийн наадам” гэж зургаан сум нийлсэн аймгийн чанартай уралдаан болдог түүнээс 10-аад айраг, түрүү авсан.
-Хүүхдүүд нь аавынхаа уяаны ажилд тусална биз?
-Миний аав Даваасүрэн гэж хүн байсан. Аав маань 40 гарч морь уяад хээр морио сумынхаа наадамд түрүүлгэж байсан. Би аавыгаа даган морь уясан бол одоо хүү маань бас аавыгаа дуурайгаад моринд их сонирхолтой болж байгаа. Хүү маань зургаан настайгаасаа эхлээд бор азаргаа унасан. Зургаан жил хурдан морь унаад энэ жил Улаан-Уул сумаасаа “хараацай” цол авсан. Том болоод морь уях байх гэж боддог.
-Удам дамжсан уяачдыг хурдан тууртын босоо цагаан хийморь ивээх болтугай.

"Тод магнай" сэтгүүл Хөвсгөл аймгийн тусгай дугаар