Дорноговь аймгийн морин спорт уяачдын холбооны тэргүүлэгч Б.Номуунбат: Анхны айргаа дааганы түрүүгээр эхэлсэндээ ихэд бэлгэшээдэг

Дорноговь аймгийн Сайншанд сумын уугуул, аймгийн морин спорт уяачдын холбооны тэргүүлэгч, залуу уяач Б.Номуунбаттай хийсэн ярилцлагыг уншигч танаа хүргэж байна.
-2007 оноос хойш аймгийнхаа морин спорт уяачдын холбооны тэргүүлэгчээр ажиллаж байгаа юм байна. Хурдан морины уяа тааруулаад хичнээн жил болж байгаа вэ. Айраг, түрүү амжилтын цуваанаасаа хуваалцаач?
-Би морь уяж сурах санаа их байдаг ч ажлын зав чөлөөнөөс болоод чадахгүй л байна. Алсдаа өөрөө уяа эвлүүлдэг болох бодол бий. Харин манай хүргэн дүү сумын Алдарт уяач Мөнх-эрдэнэ моринд их дуртай, сүүлийн үед морьдоо сайн уяж байгаа. 2007 оноос эхлэн морьдын маань уяаг тааруулж эхэлсэн. 2007 онд аймгийн наадамдаа сайхан уралдан, зарим морио байтай давхиулсан.
-Тэгвэл анхны айргаа хэзээ амссан бэ?
-2008 онд Сайхандулаан сумын харьяат Оргойн Ганхуяг гэж залуугаас Алтанширээ сумын Мобикомын нээлтийн уралдаанд аман хүзүүнд хурдалсан хонгор будан даагыг авч аймагт болсон бооцоот уралдаанд түрүүлгэж анхны айргаа хүртэж байлаа. Анхны айргаа дааганы түрүүгээр эхэлсэндээ их бэлгэшээдэг юм. Тэр жилээ хүргэн маань хонгор будан даага уяад Улаанбаатар хотод болдог “Ирээдүйн түмэн эх” өндөр бооцоот дааганы уралдаанд Дорноговь аймгаас анх оролцон 24-өөр давхиулж байлаа. Манай хүргэн Төв аймгийн Сэргэлэн сумын хүн байгаа юм. Тэгээд буцахдаа нутгаараа орж дүүгээсээ өөрийн дээдчүүлийн удмын хэдэн адуу авчирсан нь намраас хурдалж эхэлсэн дээ. 2008 оны Сайхандулаан сумын наадамд халзан үрээ аман хүзүүнд хурдалж гараагаа сайн эхэлсэн. Түүнээс хойш одоог хүртэл 20 гаруй айраг, түрүүтэй хурдан азарга болоод байна. Энэ хавьдаа сайн азарганы тоонд орно шүү.
-2009 оны аймгийн баяр наадамд одтой сайхан наадсан байсан?
-Тэгсээн. 2009 онд аймгийнхаа баяр наадамд морь айрагдуулсан их одтой сайхан жил байсан. Хүргэний хязаалан үрээ аман хүзүүдэж, миний хээр шүдлэн айрагдсан. Хээр үрээг Дэлгэрэх сумын харьяат аймгийн Алдарт уяач Ухна гуайн хүү Батжаргал гэдэг найз маань дааганд нь бэлгэнд өгч байсан юм. Ер нь намайг моринд их дуртай болохоор хүмүүс адуу их бэлэглэнэ ээ. Энэ завшааныг ашиглаад хурдан адуу бэлэглэж байсан хүмүүст баярласнаа илэрхийлмээр байна.
-Одоогоор хичнээн айраг, түрүүтэй болоод байна вэ?
-Миний нэртэй адуу аймгийн баяр наадамд нэг, бусад жижиг наадамд хоёр айрагдсан. Харин хүргэний маань хувьд аймгийн наадмын нэг, сумын болон бусад наадмаас 20 гаруй айраг, түрүү авч сумын Алдарт уяач болсон.
-Бэлэгний адуу цөөнгүй бий гэсэн. Бас адуу мал авна биз?
-Иххэт, Дэлгэрэх, Айраг, Сүхбаатар аймгийн Дарьганга зэрэг сумаас найз нөхөд, ах дүүсийн бэлгэнд өгсөн болоод худалдаж авсан адуунууд бий. Дэлгэрэхийн хуурай ах аймгийн Алдарт уяач Ш.Энхтүвшингийн өгсөн 2012 онд Зүүнбаянгийн цэргийн ангийн ойд 120 гаруй үрээнд айрагдсан Ембүү зээрдээрээ азарга тавьсан. Сүхбаатар аймгийн Дарьганга сумын харьяат, аймгийн Алдарт уяач М.Батжаргал ахын өгсөн 2012 оны зүүн бүсэд түрүүлсэн саарал азаргатай цус нэгтэй хонгор үрээ бий. Түүгээр азарга тавих санаатай байгаа. Мөн аймгийн Алдарт уяач О.Саруулбаяраас 2011 оны зүүн бүсэд аман хүзүүдсэн хурдан хүрэн азарганых нь төл, 2012 онд улсад соёолон аман хүзүүдсэн Шуурхай хонгортой эх нэгтэй хүрэн гүү авсан. Боломжийнхоо хэрээр адууныхаа цусыг холтгож сайжруулах аж
лыг хийж байна. Энэ жилээс Ш.Энхтүвшин ахын өгсөн Ембүү зээрд соёолон азарга, М.Батжаргал ахын өгсөн хонгор үрээ хоёрыгоо айраг, түрүү хүртэх байх гэж найдлага тавьж байгаа.
-Унага бүхэн чинь босоо тэнцэж, Уясан хүлэг бүхэн тань түрүү айраг хүртэх болтугай. Ярилцсанд баярлалаа.

"Тод магнай" сэтгүүл Дорноговь аймгийн тусгай дугаар