Сумын Алдарт уяач Ц.Ууганбаяр: Улсынхаа торгон хил дээр морио уяж уралдуулдаг


Завхан аймгийн Тэс сумын уугуул, сумын Алдарт уяач Ц.Ууганбаяртай хийсэн ярилцлагыг уншигч танаа хүргэж байна.
-Хурдан морьтой холбогдсон түүхээс яриагаа эхэлье. Магадгүй олонх зочны маань адил удам дамжсан уяач байх?
-Манайхан морь гэхээсээ илүү бөх сонирхдог улс. Өвөө маань улсын начин Цэвээн гэж хүн байдаг. Намайг анх морь уяхад аав “манай удамд уяач байхгүй. Мал зовоохын нэмэр, хэрэггүй” гээд хориглож байсан ч удаатай. Гэсэн ч би өөрийнхөөрөө зүтгэж 2001 оноос унаган хар үрээгээ уяж эхний хэдэн жил айраг битгий хэл, хорь дотор ч давхиулж чадаагүй. Тэглээ гээд шантралгүй уясаар байгаад сүүлийн хэдэн жил л морьд маань сайн давхиж байна. Морьд давхиад ирэхээр нөгөө хориглоод байсан хүмүүс “одоо тэнд наадамтай гэнэ. Миний хүү явах уу” гээд л мэдээ дуулгаж, өөрсдөө ч гэсэн дуртай болсон байна лээ.
-Адуу гэдэг амьтны бусад малаас ялгарах давуу тал нь л тэр. Анхны айргаа ямар наадмаас хэдэн онд амсаж байв?
-2009 онд Баян-Уул багийн наадамд хар даагаа түрүүлгэж анхны медалиа авч байлаа. Тэр хар даага миний анх уяад давхиулж чадаагүй хар үрээний төл байгаа юм. Зун нь сумын 50 жилийн ойд айрагдаад, давхар уяагаар эрдмийн баярт айрагдсан. Дараа жил нь шүдлэндээ Увс аймгийн Зүүнхангай сумын уяадчын холбооны 10 жилийн ойд түрүүлээд, хязаалан хавраа бооцоот уралдаанд түрүүлж Тэс, Баянтэс сумын наадамд дахиад түрүүлсэн. Хязаалан жилээ гурав түрүүлсэн юм байна.
-Төл нь ингэж хурдлахыг бодоход эцгийнх нь эвийг олсон бол давхихаар л байж дээ?
-Тэгэх л байсан байх. Төл хар үрээ нь соёолондоо суманд түрүүлээд, Баянтэсэд болсон хоёр уралдаан, Сонгинод болсон Буяндоржийн наадамд гурвууланд нь айрагдсан.Өнгөрсөн жил хавчиг морь сумын наадамд аман хүзүүдээд, Завхан аймаг байгуулагдсаны 90 жилийн ой баруун бүсийн даншигт 35-аар давхилаа. 310 морь мордсон шүү дээ.
-Ууганбаяр уяачийн урмыг тэтгэдэг өөр ямар хүлгүүд байна?
-Дорнодын Эрээнцаваас Доржрагчаа гэдэг найзаасаа хар халзан даага авч хаврын бооцоот уралдаанд түрүүлгээд зун нь Тэс болон Баянтэс суманд түрүүлгэж, манай сумын цагдаагийн 15 жилийн ойд айрагдуулсан. Шүдлэндээ дөрөв аман хүзүүдсэн.
-Томоохон наадмуудад оролцож байна уу?
-Өнгөрсөн жил аймгийнхаа 90 жилийн ойд очсон. Уг нь хар морь арван хэдээр нэлээд удаан явсан шүү. Айрагдаагүй ч том наадамд хүлэг, хүн хоёр тоосонд нь хутгалдаж их зүйл сурдаг юм билээ.
-Аймгаасаа алслагдсан учраас тэр болгон яваад байх хүндрэлтэй биз?
- Аймгийн төвөөсөө 300 гаруй км алслагдсан хилийн сум шүү дээ. Тэр болгон ирж уралдахад хүндрэлтэй. Гэхдээ бид хэцүү гэж халшралгүй ирцгээдэг. Сумын уяачдын холбооныхон ярьж байгаад нутагтаа сайн давхисан морьдоо нэгдсэн зохион байгуулалтайгаар гадагшаа авч явж уралдахаар болсон. Энэ жилээс ажил хэрэг болох байх.
-Сүүлийн үед залуучууд төв суурин газар бараадах нь элбэг болж. Баруун хязгаарт байдал ямар байна?
-Бид өөрсдийн амраа бодоод аймгийн ойр нүүж ирээд морио уралдуулж болно. Гэхдээ бид улсынхаа торгон хил дээр амьдардаг хүмүүс шүү дээ. Бид нүүгээд явчихвал нутаг орон минь яах билээ. Аав ээжийн минь ариун голомт өсч, төрсөн нутгаа бид үр хойчдоо үлдээхгүй бол энд хэн үлдэх юм. Ийм сэтгэлтэй байдаг учраас бид газрын хол, байгалийн хатуугаас халшралгүй нутаг орондоо морьдоо уядаг. Миний хувьд улсын наадамд уясан морио уралдуулах юмсан гэж мөрөөдөж явдаг хүн. Заавал түрүүлж, айрагдах албагүй, төрийнхөө наадамд тоосыг нь өргүүлчихвэл уяач гэж явсны хэрэг гарна шүү дээ.
-Мөрөөдөл нь биелэх болтугай. Ярилцсанд баярлалаа.
"Тод магнай" сэтгүүл Завхан аймгийн тусгай дугаар

0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
Лхагва, 12:46 минут Тайлбарлагч М.Оюунбаатар: Бусдын чин сэтгэлийн хүн…
-
Лхагва, 12:12 минут Монгол орныг даасан Очирваань бурхан
-
Даваа, 11:33 минут Мана-4, Норов-7, Сороол-4, Сороол-7 зэрэг эмийг ур…
-
Даваа, 11:01 минут Сумын Алдарт уяач Ц.Батбилэг: Улсын бүсэд гурав ай…
-
Даваа, 10:46 минут Тод манлай уяач Цэрэнгийн Хэнмэдэх: Би морьдоо ни…
-
Даваа, 10:26 минут ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-33: МУ-ЫН АЛДАРТ УЯАЧ Ц.ЖАМБАЛС…
-
Даваа, 10:18 минут Тод Манлай уяач А.Батсүхийн хурдан хонгор азар…
-
4-р сарын 07 -нд Д.Сайнсайхан: Ханш нээснээс хойш онцгой үеүдэд гол…
-
4-р сарын 07 -нд Тод манлай уяач Д.Ганбаатар: Моринд хорхойсох “вир…
-
4-р сарын 07 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-32: ХААУ-НЫ ДОКТОР Д.ЗОРИГТБАА…
-
4-р сарын 05 -нд Сумын Алдарт уяач Д.БАТ-ЭРДЭНЭ: Их монгол улс байг…
-
4-р сарын 05 -нд Жанчивын хул хэмээх цуут хүлгийн түүх оршвой
-
4-р сарын 05 -нд Тод манлай уяач Цэвээнжавын Дуламсүрэн: Уяаны ойр …
-
4-р сарын 01 -нд Аймгийн Алдарт уяач И.Амарсанаа: Худ маань “уруу т…
-
4-р сарын 01 -нд Шүдлэн буюу хоёр настай адууны шүд
-
4-р сарын 01 -нд Тод манлай уяач Эрдэнэбатын Эрдэнэчулуун: Хурдан а…
-
3-р сарын 29 -нд Д.Сайнсайхан: Даллагын уут нь тухайн айл өрхийн бу…
-
3-р сарын 29 -нд Даага буюу нэг настай адууны шүд
-
3-р сарын 29 -нд Аймгийн Алдарт уяач И.Боргил: Долоотой адууг өнжөө…
-
3-р сарын 29 -нд Тод манлай уяач Цэдэндоржийн Аюуш: Адууг өөртөө с…
-
3-р сарын 29 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-31: МОНГОЛ УЛСЫН МАНЛАЙ УЯАЧ Ц.…
-
3-р сарын 25 -нд Сумын Алдарт уяач С.Намжилсүрэн: Урд зүгт уралдаха…
-
3-р сарын 25 -нд Адууг шүдлэх аргачлал
-
3-р сарын 25 -нд Монгол Улсын Хөдөлмөрийн Баатар Р.Раш: 1929 онд өв…
-
3-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач С.Цэдэнжав: Нагацынхаа бэлэглэ…
-
3-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Д.Эрдэнэбат: Өөрийн гараар хи…
-
3-р сарын 22 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-30: МОРИОР АЯЛАГЧ М.БАТЧУЛУУН
-
3-р сарын 22 -нд Тод манлай уяач Г.Сандуйжав:Тогоруу угшлын азарган…
-
3-р сарын 22 -нд Адууны шүдний зохион байгуулалт бүтэц
-
2021 оны 3-р сарын 15 -нд Сумын Алдарт уяач Д.ЮҮРЭНДОНДОГ: Улаан азаргаа түр…
-
2021 оны 3-р сарын 15 -нд Адууны нас, нэршил
-
2021 оны 3-р сарын 15 -нд Цэгээн адуугаар цэнгүүлэгч Дэлэгийн Владимир
-
2021 оны 3-р сарын 13 -нд Хүлгийг биеийн хэлэмжээр шинжихүй
-
2021 оны 3-р сарын 13 -нд Тод манлай уяач Д.Онон: Цэгээ олж хатгавал хутганы…
-
2021 оны 3-р сарын 11 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-29: МАНЛАЙ УЯАЧ Ц.ЦЭНД-АЮУШ
-
2021 оны 3-р сарын 11 -нд Хурдан хүлгийг тэргүүнээр шинжихүй:
-
2021 оны 3-р сарын 11 -нд Аймгийн Алдарт уяач Д.Ухнай: Эсгийгээр сольсон гүү…
-
2021 оны 3-р сарын 09 -нд Тод манлай уяач Д.Даваахүү: Сайн адууг хүний зэрэг…
-
2021 оны 3-р сарын 09 -нд Морь засах, түрүүлэх морины бэлгэдэл шинж, сайн эр…
-
2021 оны 3-р сарын 09 -нд Сумын Алдарт уяач Н.Баттулга: Уяаны өв соёлыг бид …
-
2021 оны 3-р сарын 09 -нд Малын их эмч А.Ерханат: Адууныхаа туурайг тахлах а…
-
2021 оны 3-р сарын 03 -нд Монгол улсын Алдарт уяач Д.Ганхуяг: Унаган хүлгүүд…
-
2021 оны 3-р сарын 03 -нд АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ ЦОЛНЫ БОЛЗОЛ ХАНГАСАН 11 УЯАЧИ…
-
2021 оны 3-р сарын 03 -нд ТӨВ АЙМГИЙН МОРИН СПОРТ, УЯАЧДЫН ХОЛБОО 2020 ОНЫ Ш…
-
2021 оны 3-р сарын 01 -нд П.Дашдэмбэрэл: Уртын дуу шиг зураг зурна аа ...
-
2021 оны 3-р сарын 01 -нд Моринд тохиолдох “гутаг”, түүнийг арилгах тухай
-
2021 оны 3-р сарын 01 -нд Сумын Алдарт уяач Д.БУЯНТОГТОХ: Саарал азарганы ми…
-
2021 оны 2-р сарын 26 -нд Сайн морины доторх олон зүйл махбодын сайн, муу ши…
-
2021 оны 2-р сарын 26 -нд “Морьтон” эмнэлгийн их эмч А.Наранбаатар: Нарны гэ…
-
2021 оны 2-р сарын 26 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-28: АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ А.НЯМБА…
-
Даваа, 10:46 минут Тод манлай уяач Цэрэнгийн Хэнмэдэх: Би морьдоо ни…
-
Даваа, 10:18 минут Тод Манлай уяач А.Батсүхийн хурдан хонгор азар…
-
Лхагва, 12:46 минут Тайлбарлагч М.Оюунбаатар: Бусдын чин сэтгэлийн хүн…
-
Даваа, 11:01 минут Сумын Алдарт уяач Ц.Батбилэг: Улсын бүсэд гурав ай…
-
Даваа, 11:33 минут Мана-4, Норов-7, Сороол-4, Сороол-7 зэрэг эмийг ур…
-
Лхагва, 12:12 минут Монгол орныг даасан Очирваань бурхан
-
Даваа, 10:26 минут ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-33: МУ-ЫН АЛДАРТ УЯАЧ Ц.ЖАМБАЛС…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна