Тод манлай уяач Т.Галбадрах Бор морь шиг хурдан хүлэг надад олон заяахгүй байх


АХ-ын 99 жилийн ой, Үндэсний их баяр цэнгэл наадмын сурвалжлагыг цувралаар хүргэж байгаа билээ. Энэ удаа халиун морио түрүүлгэсэн Завхан аймгийн Тосонцэнгэл сумын уугуул, Тод манлай уяач Төмөрбаатарын Галбадрахын сэтгэгдлийг хүргэж байна.
-Ах дүүс, ах дүү хүлгүүдээрээ бахтай сайхан наадсан жил байлаа. Унаган адуугаараа урамтай наадагч Тод манлайд баяр хүргэе.
-Баярлалаа. Ардын хувьсгал ялснаас хойших 99 жилийн түүхэнд нэг уяач унаган хоёр их насны морио айрагдуулсан удаагүй юм билээ. Унаган хүлгүүдээ төрийнхөө наадамд түрүүлгэж, айрагдуулан, ах дүү хоёрынхоо хамтаар цоллуулж зогсоодоо баяртай байна.
Сүүлийн жилүүдэд унаган хүлгүүд маань сайхан давхиж, хурдан морины түүхэнд олон шинэ амжилтуудын эзэн болоод буйг та бүхэн мэдэх байх. Жишээлбэл, өнгөрсөн жил унаган хоёр адуу “Их хурд”-д түрүүлж, айрагдлаа. “Дүнжингарав”-т мөн хоёр морь айрагдлаа. “Дүнжингаравын хурд” хаврын бүсийн уралдаан зохион байгуулагддаг болсон цагаас хойш нэг хүний унаган хоёр морь айрагдсан удаагүй юм билээ.
-Унаган адуу гэдэг тухайд тийм байх шүү.
-Ахыг нь Монгол Улсын хамгийн залуу Тод манлай уяач гэдэг. Энэ цолыг өөрийн унаган адууны амжилтаар хүртсэндээ баяртай явдаг.
-Өнөө жилийн тухайд хэдэн насны морьтой ирсэн бэ?
-Нас болгонд уясан. Уясан морьдын 30 хувь нь мордож, мордсон болгон нь түрүүлж, айрагдлаа. Үүнээс илүү сайхан юм гэж юу байхав. Монгол төрийнхөө наадмыг хүндэтгэж, тогтоол шийдвэрийг дагалаа. Монгол төрийн наадамд халиун морь маань түрүүлж, Түмэн эх бор морь маань айргийн дөрөвт давхилаа. Ахын маань хязаалан аман хүзүүдэж, дүүгийн маань шүдлэн айрагдлаа. Багын найз Баярсайханы маань даага айрагдлаа. Үүнээс илүү яаж сайхан наадахав. Баяртай байна.
-Бор морины тухайд тодруулах хэрэгтэй байна.
-Төрийн түмэн эх миний бор морь шиг Засгийн газрын тогтоолт бүх том уралдаануудад түрүүлсэн адуу байхгүй. Би монгол түмний заяа буяныг даагч Очирваань хайрханы хажууд төрж өссөн хүн. Тэр абшигт хайрханы бэлд өссөн монгол хүний хувьд төрт ёсоо хүндэлнэ. Миний бор морь 25 хувийн цустай адуу. Үүнийг хаана ч нуудаггүй. Тэр сайхан хутагт хувилгаадын нутагт төрж өссөн хүний хувьд бүх юм үнэн байх ёстой. Монголын хурдан морины төлөө хоёргүй сэтгэлээр зорьж зүтгэсний буянд надад олон сайхан хурд заяасан. Тэгэхдээ бор морь шиг хурдан хүлэг надад олон заяахгүй байх. Энэ утгаараа морин уралдаанд улс төр орж, будилаантуулсанд харамсаж байна. Цаг хугацаа үнэнийг ялгах биз дээ.
-Унаган адуу хурдан. Уралдсан нь түрүүлж, айрагдаад байгаагийн нууц юунд байна вэ?
-Үржил хийхдээ монгол адууны тэсвэр тэвчээрийг хадгалж үлдэхийг чухалчихсан. Тэр маань зөв байжээ хэмээн бодож байна. Та бид хоёр зөвхөн улс, бүсийн уралдаанд түрүүлж, айрагдсан морьдын тухай ярьж байна. Гэтэл орон нутагт хурдалж байгаа адуунууд хавьгүй олон. Ер нь сүүлийн жилүүдэд миний унаган адуунууд уралдсан болгондоо түрүүлж, айрагдаж байгаа. Бид уламжлалаа хадгалах ёстой ч цаг үетэйгээ нийцүүлэн сайжруулж байх учиртай. Хурдан морин дээр ч ялгаагүй. Монгол адууны удамшлын давуу байдлыг хадгалангаа дэлхий нийтийн хурдан морины хөгжилтэй уялдуулах ёстой.
-Монгол адуу мөн, бишийн тухай маргаан саяхны асуудал биш. Гэхдээ яаралтай шийдвэрлэх ёстойг уяач болгон ярьж байна. Таныхаар хэрхэх нь зүйтэй вэ?
-Монгол уяачид жилийн дөрвөн улирлын найм, есөн сард нь адуунаасаа салалгүй дагасны үр шимээр морь нь айрагддаг. Айрагдсан нэг адууны ард бүхэл бүтэн багийн хөдөлмөр зүтгэл бий. Гэтэл тэр их хөдөлмөрийг хэн нэгэн хүн, ямар нэгэн нам улс төрийн хүчин үнэгүйдүүлж буйд харамсаж байна. Олон уяач шантарч байна. Би ч ялгаагүй. Тиймээс хурдан морийг ялгах тухай асуудлыг нэн яаралтай нэг талд нь шийдэж өгөхийг хүсч байна.
Б.Хастөр
6 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
17 цагийн өмнө Б.Баярдоржийн хүрэн
-
18 цагийн өмнө Сумын заан, сумын Алдарт уяач Ц.Буджав: Сумынхаа н…
-
18 цагийн өмнө ТОД МАГНАЙ-26: АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ Д.ЭРБОЛД
-
18 цагийн өмнө Галт сумын Засаг дарга М.Должинжав: Галтай хар үнэ…
-
19 цагийн өмнө Г.Тэмүүлэнгийн зээрд
-
Даваа, 12:59 минут Аймгийн Алдарт уяач Ц.Мөнххуяг: Цавьдар морь уралд…
-
Даваа, 12:24 минут Сумын Алдарт уяач Г.Мягмарбаатар: Төв аймгийнхаа б…
-
Даваа, 12:08 минут Еслүү хээр
-
Даваа, 11:59 минут Наян зуны наадам буюу хамгийн олон адуут Д.Нооного…
-
Даваа, 11:56 минут Ц.Гантулгын хул
-
Баасан, 20:21 минут 3000-ын улааны эзэн Гомбожавын Очирбат
-
Баасан, 19:57 минут Д.Ганзоригийн хээр
-
Баасан, 19:52 минут Аймгийн Алдарт уяач Д.Ганзориг: “Аавын минь адуу” …
-
1-р сарын 12 -нд Сайн адууны эрэлчин, шандаст шаргын эзэн Ажинбааг …
-
1-р сарын 12 -нд “Манба Дацан” хийдийн зурхайч, Анагаах Ухааны маги…
-
1-р сарын 12 -нд Ч.Батзоригийн шарга халзан
-
1-р сарын 12 -нд Сумын Алдарт уяач Г.Дорж: Галшараас авчирсан адуун…
-
1-р сарын 12 -нд Луу халтар
-
1-р сарын 11 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-25: МАЛЫН ИХ ЭМЧ Д.НЯМЖАВ
-
1-р сарын 11 -нд “Хөгжилт” нэгдлийн ууган гишүүн, хурдан хүлгийн цу…
-
1-р сарын 11 -нд Ч.Батзоригийн хар
-
1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Ганцогт: Баруун бүсийн түрүү…
-
1-р сарын 08 -нд Баян ходоодны дааганы унаач Уралдаанч Б.Батхишиг: …
-
1-р сарын 08 -нд АХ-ын 99 жилийн ойд 6-15-д хурдалсан дааганууд
-
1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Т.Буян-Өлзий: Бэлэгний гүүний уу…
-
1-р сарын 08 -нд Уралдаанч Б.Баярцогт: Одоо ээж рүүгээ ярина аа
-
1-р сарын 08 -нд Б.Сэр-Одын шарга халзан
-
1-р сарын 08 -нд Уяач Б.Сэр-Од: Халзан даагаараа төрийн наадмын анх…
-
1-р сарын 06 -нд П.Энхмөнхийн сартай хул
-
1-р сарын 06 -нд МУ-ын Манлай уяач П.Энхмөнх: Наадам бүрдүүлэгч бид…
-
1-р сарын 06 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ч.Балжинням: Би аймагт зургаан…
-
1-р сарын 06 -нд Г.Гансүхийн хул
-
1-р сарын 06 -нд Уяач Г.Гансүх: Тэр үеийг үгээр илэрхийлэхийн аргаг…
-
1-р сарын 04 -нд Сумын Алдарт уяач Н.Батболд: Хашаанд зогсоож тэжээ…
-
1-р сарын 04 -нд Уралдаанч Н.Билэгтсайхан: Том болоод эмч болно оо
-
1-р сарын 04 -нд С.Баярсайханы бор
-
1-р сарын 04 -нд Аймгийн Алдарт уяач С.Баярсайхан: Улсын баяр наада…
-
1-р сарын 02 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Тайванжаргал: Өвөө маань 9 сум…
-
1-р сарын 02 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-24: АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ Э.МӨНХ-…
-
1-р сарын 02 -нд Уралдаанч О.Өсөхбаяр: Улсын наадмаас анхны айргаа …
-
1-р сарын 02 -нд Ц.Гончигсүрэнгийн хээр
-
1-р сарын 02 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Гончигсүрэн: Би өөрийгөө азт…
-
12-р сарын 30 -нд Ухаа адуугаар урамтай наадагч Сэр-Одын Сунайндагва
-
12-р сарын 30 -нд АХ-ын 99 жилийн ойд эхний 6-30-д хурдалсан шүдлэнг…
-
12-р сарын 30 -нд Уралдаанч Б.Төрболд: Замынхаа талдаа ороход айрагт…
-
12-р сарын 30 -нд З.Тэмүүжингийн хонгор
-
12-р сарын 30 -нд Уяач З.Тэмүүжин: Эрдэнэтээс анх удаа төрийн наадмы…
-
12-р сарын 27 -нд Уралдаанч Б.Сэргэлэнбаатар: Би удахгүй 8 нас хүрнэ
-
12-р сарын 27 -нд Н.Дөлгөөний халиун
-
12-р сарын 27 -нд Ууган хүүгийн хийморь асч, удмаа залган алдраа ман…
-
2020 оны 11-р сарын 08 -нд Монгол Улсын Алдарт уяач Г.Батболд: Хоёр зүйлийг б…
-
Даваа, 11:59 минут Наян зуны наадам буюу хамгийн олон адуут Д.Нооного…
-
2020 оны 11-р сарын 08 -нд Хүннү халтар
-
1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Т.Буян-Өлзий: Бэлэгний гүүний уу…
-
12-р сарын 30 -нд Уралдаанч Б.Төрболд: Замынхаа талдаа ороход айрагт…
-
2020 оны 11-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач С.Энхтөр: Хурдан морины төлөө …
-
12-р сарын 23 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Батсүх: Ийм л үр дүн хүлээж…
-
2020 оны 10-р сарын 19 -нд Алдраа авч чадаагүй аавыгаа дурсахуй
-
12-р сарын 21 -нд Уяач А.Лхагва: Гүнтийн ногооноос хойш 37 жилийн да…
-
2020 оны 10-р сарын 13 -нд Б.Эрдэнэбаярын саарал
-
2020 оны 10-р сарын 26 -нд Дайчин халзан
-
2020 оны 11-р сарын 24 -нд МУ-ын Алдарт уяач Батчулууны Ерөөлт: Их мэдэж, нар…
-
2020 оны 11-р сарын 10 -нд Уралдаанч С.Эрхэмбаяр: Улсад уралдаж байгаа морьды…
-
2020 оны 10-р сарын 21 -нд Дөлгөөн халтар
-
2020 оны 11-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Рэнцэндорж: Баянбараат, Баянца…
-
1-р сарын 06 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ч.Балжинням: Би аймагт зургаан…
-
1-р сарын 08 -нд АХ-ын 99 жилийн ойд 6-15-д хурдалсан дааганууд
-
2020 оны 11-р сарын 10 -нд Дүүгүүр хээр
-
1-р сарын 06 -нд МУ-ын Манлай уяач П.Энхмөнх: Наадам бүрдүүлэгч бид…
-
2020 оны 12-р сарын 16 -нд МОНГОЛ ХҮРЭН
-
Даваа, 12:24 минут Сумын Алдарт уяач Г.Мягмарбаатар: Төв аймгийнхаа б…
-
2020 оны 10-р сарын 21 -нд Морьтны соёлыг түүчээлэн түгээгсэд
-
12-р сарын 24 -нд Уяач Г.Адьяахүү: Цагаанхайрхан сумаас маань монгол…
-
1-р сарын 08 -нд Б.Сэр-Одын шарга халзан
-
2020 оны 10-р сарын 26 -нд АХ-99 жилийн ойд эхний 30-д хурдалсан их насны хүл…
-
12-р сарын 21 -нд Боржигон овогт Дэндэвийн Хишигжаргал
-
2020 оны 12-р сарын 13 -нд Монгол Улсын Алдарт уяач Д.Баясгалан: Луу жил дхүр…
-
2020 оны 10-р сарын 21 -нд Х.ТҮМЭНБАЯРЫН ХУЛАН БУУРАЛ
-
2020 оны 10-р сарын 13 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.Алтанхуяг: Хүрэн азарга улсад …
-
2020 оны 10-р сарын 26 -нд Тод манлай уяач Д.Хишигжаргал: Моринд дуртай охинд…
-
2020 оны 12-р сарын 13 -нд З.ПҮРЭВ-ОЧИРЫН ЗЭЭРД
-
1-р сарын 12 -нд Ч.Батзоригийн шарга халзан
-
2020 оны 10-р сарын 16 -нд Мадаггүй сайхан нааддаг Макс галын уяачид
-
2020 оны 12-р сарын 13 -нд Уралдаанч Б.Буянтөгс: Тавд давхиж явахад зүрх хурд…
-
2020 оны 11-р сарын 24 -нд Г.Ганбаярын хар
-
2020 оны 10-р сарын 21 -нд Сумын Алдарт уяач Г.Одбаатар: Манайхан Баянхонгор …
-
2020 оны 11-р сарын 08 -нд Д.ДАЯНДЭМИДИЙН ХОНГОР
-
2020 оны 10-р сарын 16 -нд МЭНГЭТ ХҮРЭН
-
2020 оны 11-р сарын 17 -нд МУ-ын Заан Ч.Батзориг: Төрийнхөө наадмаас нэг дор …
-
2020 оны 10-р сарын 13 -нд Уяач Б.Эрдэнэбаяр: Улс, бүсийн уралдаанаас дөрвөн …
-
2020 оны 12-р сарын 07 -нд Т.УУГАНБАЯРЫН ХҮРЭН
-
1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Ганцогт: Баруун бүсийн түрүү…
-
2020 оны 11-р сарын 24 -нд АХ-ын 99 жилийн ойд 11-30 хурдалсан соёолонгууд
-
12-р сарын 23 -нд Б.Батсүхийн унаган зээрд
-
12-р сарын 30 -нд АХ-ын 99 жилийн ойд эхний 6-30-д хурдалсан шүдлэнг…
-
12-р сарын 24 -нд АХ-99 жилийн ойд эхний 11-30-д хурдалсан хязааланг…
-
Даваа, 12:59 минут Аймгийн Алдарт уяач Ц.Мөнххуяг: Цавьдар морь уралд…
-
12-р сарын 30 -нд Уяач З.Тэмүүжин: Эрдэнэтээс анх удаа төрийн наадмы…
-
2020 оны 10-р сарын 19 -нд Ц.ЧИНГИСИЙН БУУРАЛ
-
1-р сарын 02 -нд Ц.Гончигсүрэнгийн хээр
202.126.89.114
Энэ 2 сайхан амьтад билээ, нэг иймэрхүз адуу тэжээж, ойо зуур унадаг амьдралтай болно л гээд хотын төвд түгжирч явна даа
Reply66.181.161.76
үнэхээр төрцөн хурдан адуу бол цэвэр монгол байсан ч ямар ч эрлийзтэй уралдана шдээ. миний мэдэхийн Архангайд нэг наадамд 15 настай монгол азрага дан эрлийз залуу азрагануудтай уралдаад их лав айрагдаж байсан шүү. айргийн 3аар орж ирхэд нь харж байсан хамрын самсаа шархирч өөрийн эрхгүй огшоож байсан хүмүүс ч гэсэн үнэнхүү хурдан адуу юмаа гэж бахдаж байсаан сайхан л юм билээ.
Reply66.181.161.76
их ч бай бага ч бай эрлийз л бол эрлийз шдээ. тэхээр хэл аманд орж байхаар тэр эрлийзтэй нь уралдуулчаач ээ!! үнэнхүү хурдан адуу бол алинтай нь ч уралдсан гараад л ирнэ. манайхан зарим нь зарах болхоор оо өндөр цустай гэж томроод уралдах болхоор бараг монгол шдээ гэж чичрээд байх юм аа.
Reply66.181.161.115
Ёндоотой эр шүү бас л
Reply115.84.88.159
Эрдэнэхайрхан сумын уугуул Тосонцэнгэл сумын харьяат гэдгээ зарлуулж яв хө? аав ээжийн чинь ах дүүс Эрдэнэхайрханаар 1 цай сүүний дээжээ өргөдөг хүн олон бадаг юм билээ,Давайхүү,Онон, Сандуйжав,Бандгай нар шиг 50% 100% хувиар Монгол адуутай уалдаагүйг чинь мэдэж байнаа хө, чиний адуунууд 25%ч 50% 100%г дийлж байгаа шүү?
Reply122.201.31.147
Ядаж төрийнхөө 100н жилд дан монгол адуу уралдаасайл гэж хүсэж бндаа
Reply