Сумын Алдарт уяач Т.Дашраднаа: их нас, азарга, соёолонгоор анхны гурван түрүүгээ авч явлаа


Хөвсгөл аймгийн Жаргалант сумын Харгана дөрөвдүгээр багийн харьяат, сумын Алдарт уяач Түдэвийн Дашраднаа нь 1950 оны хавар Элстэй хэмээх газар айлын 11 дэх хүүхэд болон мэндэлсэн.
Гавьяа шагнал:
-Алтангадас одон
-АХ-ын 70, 80 жилийн ойн медаль
-Онц тээвэрчин
-ММСУХ-ны “Уяачийн алдар” одон
-Алдарт аав, ээжээс хэдүүлээ вэ? Хэд нь морь уяж байна даа?
-Миний аав Бумбарагчаагийн Түдэв өнөр өтгөн айлд төрж өссөн хүн. Харин ээж Түвдэндорж тайжийн ганц охин Цогзолмаа гэж байлаа. Бид эцэг эхээс 15-уулаа. Найман эмэгтэй, долоон эрэгтэй байна. Би бол айлын 10 дахь хүүхэд байгаа юм. Гэхдээ хорвоогийн жамаар дөрөв маань бурхны оронд явчихлаа.
-15 хүүхдийн ач, гуч, зээ гэхээр их өнөр болсон байх даа?
-Тийм шүү, манайх гэхэд таван хүүхэдтэй. Хамгийн том ах, эгч хоёр маань найм, найман хүүхэдтэй гээд л бодохоор овоо юм болно. Одоо сум орон нутагтаа гурав нь амьдардаг. Тэгээд Улаанбаатар хот, Архангай, Эрдэнэтээр байна.
-Долоон эрэгтэйгээс хэд нь морь уях уу?
-Цөмөөрөө уяна даа. Эндээс том ах маань Монголын Манлай хүлэгч Жанжаа, түүний хүү аймгийн Алдарт уяач Гомбосүрэн гэж бий. Мөн Эрдэнэ ах аймгийн Алдарт уяач, хүү нь мөн л аймгийн Алдарт Мөнхбат, манай хүүхэд сумын Алдарт уяач Энхбаяр гэхчилэн бүгд хурдан морьтой холбогдсон хүмүүс бий.
-Аав, өвөө нь морь уяж байсан юм уу?
-Аав уяж байсан ч тэр үед цол хэргэм гэж өгч байсангүй шүү дээ. Өвөө бас уяна аа. Гурван морь нь гурвуулаа дараагаар ирж байсан сайхан түүх бий. Өвөө цавьдар, хоёр цоохор морьтой бол аав саарал голдуу адуутай явсан. Хоёулаа л сум орон нутагтаа шөвгөрч, түрүүлүүлнэ. Нэг бор морь байсан нь дааганаасаа соёолон болтлоо түрүүлсэн. Гэхдээ аав хүн амьтан морь авъя гээд ирэхээр зарчихдаг хүн байсан. Би багадаа өөрийнхөө бор, саарал, буурал морьдыг унаж, ихэнхдээ шөвгөрүүлнэ. Намайг хүүхэд байхад чинь Сангийн хоёр хээр, манай бор, хул, саарал морьд сайн давхидаг байлаа. Сангийн хоёр хээр бол дандаа шөвгөрнө гээч.
-Харин таны морь уях болсон нь хэзээнээс юм бэ?
-Би чинь 1970-аад оноос хойш морь уяж байна. Анх өөрийн унаган сартай үрээг уяж байсан. Тэрнээс хойш 1970-аад оны үед байх аа. Халтар азарга авч уяад хоёр ч удаа шөвгөрүүлсэн. Нэг хээр морь нэг аман хүзүүдэн, хоёр ч шөвгөрсөн. Сүүлд 2008 онд суманд их нас, азарга, соёолонгоор анхны гурван түрүүг авч байлаа. Одоо бол зөндөө болж дээ. Дээхнэ үедээ бол энэ бас л ховор тохиол шүү. Тэрнээс хойно Архангайн Өлзийт суманд отроор очоод, Булганы Могодод хээр морь гурваар давхиулсан. Дараа нь Булганы Сайханд очин хээр морио аман хүзүүдүүлсэн. Ер нь өнгөрсөн хугацаанд би хоёр хээр мориороо одтой сайхан наадаж ирсэн.

-Хаанахын адуу билээ?
-Манай аймгийн Төмөрбулаг сумын Очирын Энхболдын хээр морийг би зургаатайд нь авч байлаа. Азарга ирээд сүүлд нь хөнгөлөөд морь болгосон юм. Надад ирэхээсээ өмнө соёолондоо Төмөрбулагт аман хүзүүдэж байсан. Сая гаран төгрөгөөр л авсан юм даг. Бас нэг хээр морио ч сая гаргаж аваад олон түрүүлгэсэн.
-Нөгөө хээр нь...?
-Сундуйсүрэн гэж хүнээс авсан юм. Өмнө нь бас л шөвгөрч байсан адуу. Надад нас нийлсэн долоотой морь ирсэн. Энд ирсэн жилээ түрүүлээд, Булганы Могодод гурваар давхиад, Булганы Сайханд хоёроор давхиад, Батцэнгэлд гурваар давхиулсан тухайгаа түрүүн ярьсан даа. Тэр чинь энэ хээр байхгүй юу.
-Өөр ямар адуугаар наадаж байна?
-Соёолонд түрүүлсэн хүрэн үрээ бол миний унаган адуу байгаа юм. Даанч алдчихсан. Сүүлд хүүхэд зүүнтээгээс нэг даага авчраад уяж л байна. Нэг морь авчирсан нь уралдаад айхтар амжилт гаргахгүй юм.
-Та ямар ажил хийж байсан юм бэ?
-18 жил жолоо барилаа. Энэ хугацаанд трактор барьж, сум, аймгийн аварга ч болж явлаа.
-Бидний яриа энд хүрээд өндөрлөж байна. Урилгыг маань хүлээн авч ярилцсанд баярлалаа.
"Дэлтэй цэнхэр" номоос...
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
2 цагийн өмнө АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан даагану…
-
3 цагийн өмнө Ш.Мөнгөншагайн сартай хээр даага түрүүллээ
-
4 цагийн өмнө Уралдаанч Б.Нармандах: Уяач ах нараасаа суралцах г…
-
4 цагийн өмнө Хамгийн бага нас дааганы уралдаанд 240 даага бүртг…
-
5 цагийн өмнө Уралдаанч Н.Боорчи: Шүдлэн түрүүлгэж, соёолонгоо …
-
6 цагийн өмнө АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан соёолонг…
-
7 цагийн өмнө З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
-
8 цагийн өмнө МУ-ын Алдарт уяач Ч.Уламбаяр: Дөрвөн настай морины…
-
9 цагийн өмнө Фото - Соёолон мордуулахын эргэн тойронд
-
10 цагийн өмнө 195 соёолон бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 17:43 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
Өчигдөр, 17:01 минут Л.Анхбаатарын хүрэн халзан морь түрүүллээ
-
Өчигдөр, 16:01 минут Уралдаанч Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрү…
-
Өчигдөр, 15:43 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
Өчигдөр, 15:05 минут 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 12:43 минут АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
Өчигдөр, 11:58 минут МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
Өчигдөр, 08:49 минут Фото - Азаргаа мордуулав
-
Өчигдөр, 08:27 минут 153 азарга бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 18:19 минут Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
Пүрэв, 17:51 минут Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
Пүрэв, 17:39 минут Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
Пүрэв, 16:21 минут Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
Пүрэв, 15:09 минут Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
Пүрэв, 13:47 минут 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 12:57 минут АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
Пүрэв, 12:07 минут Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
Пүрэв, 10:17 минут Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 10:07 минут Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
7-р сарын 02 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач С.…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн сонгомол бага насанд Х.Бат-Эрдэнийн…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн дааганы уралдаанд М.Цэрэнжавын хээр…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дээд насанд С.Баярсайханы …
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Я.Содбаатарын бор соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн их насанд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зэ…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Д.Батбаярын Түмт хээр азарга түрүүлж…
-
2024 оны 8-р сарын 01 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Г.Ганб…
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд П.Баярбатын бор хязаалан түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд Г.Энхбатын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойн сонгомол дунд насанд…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойн сонгомол дээд насанд…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд О.Баасанцэрэнгийн хү…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдаанд Э.Бат-…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ц.Амарсанаагийн хонг…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын хүрэн…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Б.Отгонсэлэнгийн Ава…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын Солон…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Говийн бүсэд Ч.Батжаргалын халтар даага түрүүллээ
-
Өчигдөр, 12:43 минут АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
Пүрэв, 12:57 минут АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
Пүрэв, 17:51 минут Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
Пүрэв, 16:21 минут Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
7 цагийн өмнө З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
-
Пүрэв, 10:07 минут Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
Өчигдөр, 11:58 минут МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
Өчигдөр, 08:27 минут 153 азарга бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 17:01 минут Л.Анхбаатарын хүрэн халзан морь түрүүллээ
-
Пүрэв, 12:07 минут Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
Өчигдөр, 17:43 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
3 цагийн өмнө Ш.Мөнгөншагайн сартай хээр даага түрүүллээ
-
Өчигдөр, 08:49 минут Фото - Азаргаа мордуулав
-
Пүрэв, 10:17 минут Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 13:47 минут 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 15:43 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
Пүрэв, 17:39 минут Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
Пүрэв, 15:09 минут Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
Пүрэв, 18:19 минут Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
8 цагийн өмнө МУ-ын Алдарт уяач Ч.Уламбаяр: Дөрвөн настай морины…
-
10 цагийн өмнө 195 соёолон бүртгүүлжээ
-
Өчигдөр, 15:05 минут 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
2 цагийн өмнө АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан даагану…
-
9 цагийн өмнө Фото - Соёолон мордуулахын эргэн тойронд
-
6 цагийн өмнө АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан соёолонг…
-
Өчигдөр, 16:01 минут Уралдаанч Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрү…
-
5 цагийн өмнө Уралдаанч Н.Боорчи: Шүдлэн түрүүлгэж, соёолонгоо …
-
4 цагийн өмнө Хамгийн бага нас дааганы уралдаанд 240 даага бүртг…
-
4 цагийн өмнө Уралдаанч Б.Нармандах: Уяач ах нараасаа суралцах г…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна