Сумын Алдарт уяач Б.Булганбаяр: Хүрэн морь маань сумынхаа наадамд гурван жил дарааллан айрагдсан
Олон ястны өлгий Ховдын цэнхэр хязгаараас бэлтгэсэн цуврал ярилцлагаас хурдан морь сонирхогч эрхэм уншигч та бүхэндээ хүргэе ээ. Энэ удаагийн зочин бол Алтай сумын “Тахь” морин спорт уяачдын холбооны тэргүүн, сумын заан, сумын Алдарт уяач Б.Булганбаяр юм.
-Алтай сумын “Тахь” МСУХ-ны тэргүүний сонгууль албатай юм байна. Холбооны тань талаар эхлээд ярилцъя.
-Манай сумын МСУХ 2006, 2007 оны үед нутгийн ахмад уяачдын санаачлагаар байгуулагдсан. Монгол улсын хэмжээнд харьцангуй хожуу байгуулагдсан холбоонд тооцогдох байх. Миний хувьд энэ холбооны гурав дахь тэргүүн. 2018 оны гуравдугаар сард Мягмаржав гэдэг залуугаас ажил хүлээн авч байлаа.Ажлаа авснаас хойш гэрэл зурагчинтай болж, уралдаан наадмын зургийг угааж, дурсгалын үгтэй хадгалуулдаг болох санаачлага гаргасан. Мөн тогтмол уралдаантай болох талаар ярьж байгаа. Манай сумын хувьд аймгаас их алслагдмал, уяачид маань тэр бүр очиж наадаад байх боломжгүй. Түүнийгээ дагаад аймгийн чанартай наадмын амжилт цөөн, алдар цолонд хүрэхэд бэрхшээлтэй байдаг юм. Холбооны тэргүүний ажлыг авснаас хойш аль болох гарч уралдах уриалга гарган уяачдаа идэвхжүүлж байна.
-Аймгууд бүсчилсэн уралдаан хийдэг.Танай суманд зохион байгуулагдаж байсан уу?
-Манай суманд бус зэргэлдээ Булганд болоход эндээс хоёр морь айрагдаж байсан. Холбооны ойрын зорилго бол сумандаа аймгийн бүсийн чанартай уралдааныг зохион байгуулах явдал юм.Ний нуугүй хэлэхэд манай сум улсын наадмаас өөр тогтсон уралдаангүй. Хаа нэг Алдартын мялаалга наадам юмуу галын нэрэмжит уралдаан болдог.
-Алтай сум уяачид олонтой юу?
-Алтангадас баг гэхэд 50 гаруй уяачтай. Ер нь сумын хэмжээнд морь уядаг хүмүүс олон бий. Одоогийн байдлаар 33 аймгийн Алдарт, 26 сумын Алдарт уяачтай. /2020 оны байдлаар/ Сумын баяр наадамд оролцож байгаа байдлыг харахад нэг жилийн наадмын 35 медалийн 20 хэдийг нь Алтангадас баг дангаараа, үлдсэнийг нь Барлаг, Бутанч, Тахилт багууд хувааж авсан байна лээ.
-Энэ нутгийн нэрийг дуурсгасан эрэмгий хурдан хүлгүүдийн талаар хуучлаач.
-Сумандаа завсаргүй тав билүү зургаа түрүүлээд, ойр зэргэлдээ сумдад мөн түрүүлж байсан хурдан хул морь байсан гэнэ лээ. Энэ талаар настай уяачид сайн мэддэг юм. Түүнийг залгаж Төмөр-Очирын хээр морь их хурдалсан. 20 билүү 21-тэйдээ сумынхаа наадамд түрүүлж байсан гэдэг юм.Сүүлийн үед Алтангадас багийн харьяат аймгийн Алдарт уяач Ганцогт, аймгийн Алдарт уяач Цагаач нарын морьд илүү хурдан байгаа.
-Таны морьд хэрхэн давхидаг вэ? Уяачийнхаа хувьд ямар амжилт үзүүлээд байна вэ?
-Би 2014 оноос хойш морь уяж байгаа. Тэр жил манай сумын 90 жилийн ой тохиож, өөрийн унаган шүдлэн болон Сүхбаатар аймгийн Асгат сумаас авсан хүрэн морио уралдуулсан. Хүрэн морь 19-д ирж, айрагдсан мэт санагдан их баярлаж байлаа. Тэгээд 2015 оны өвөл сайхан тэжээгээд, 2016 оны хавар гурван сум нийлсэн бүсийн уралдаанд аман хүзүүнд давхиулж, анхны айргаа хүртсэн. Түүний дараа Булган суманд болсон тахилга наадамд аман хүзүүдээд, сумынхаа Хөх өндөр хайрханы тахилгад түрүүлсэн. Хавар олон уралдсан болоод тэрүү зун нь айраг авч чадаагүй. Харин намар сумандаа болсон багийн өдөрлөгт түрүүлээд, Үенчид болсон баярт айргийн дөрөвт давхисан. Хүрэн морь маань ийнхүү амжилт үзүүлж урмаар тэтгэсэн тул Баянхонгор аймгийн Баацагаан сумын Батжаргал гэдэг залуугаас Сүхбаатарын Асгат гаралтай халтар хязаалан авсан нь Ангиртад болсон хоёр Алдартын мялаалга наадамд түрүүлсэн. Мөн хүрэн морь минь айрагдсан.Зун наадмаар халтар нь түрүүлээд, хүрэн морь нь айрагдаж, дараа нь нэг бэсрэг уралдаанд халтар нь дахин түрүүлж, би сумын Алдарт уяач цолны болзол хангасан даа.
-Зүүн талын адуу хурдаар аргагүй илүүрхэж байна уу?
-Тэгэлгүй яахав. Халтар маань соёолондоо хөл нь жаахан суларсан тул азарга тавьсан. Яг тэр үеэр арван жилийн найз маань Дундговь угшилтай хүрэн үрээ бэлэглэсэн нь мөн түрүүлсэн. Тэгэхээр нь Дорнод угшилтай нэг шүдлэн авсан нь мөн түрүүллээ. Аргагүй хурдан хүлгүүд төрдөг нутаг юмаа. Хүрэн морь маань сумынхаа наадамд гурван жил дарааллан айрагдсан.
-Тэр сайхан уудам талд тэнцсэн унага хурдан байлгүй яахав. Таны хувьд эрийн гурван наадмын хоёроор нь хичээллэдэг юмаа даа.
-Тиймээ, манайхан бүгд барилддаг. Аав маань сумын начин, гурван ах болон би сумын заан цолтой.Эгчийн хүү аймгийн Арслан цолтой.
-Үндэсний өв соёлоо дээдлэн түгээгч эрхэм таны ажил үйлсэд амжилт хүсье. Ярилцсанд баярлалаа.
Б.Хастөр
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна