Аймгийн Алдарт уяач Т.Ариунтөгс: Анх морь уяад Цахирын наадамд айрагдуулж байлаа
-Уяач аавын унаач хүүгийн гаргаж байсан амжилтаас яриагаа эхэлье?
-Би чинь удам дагасан уяач хүн. Миний аав МУ-ын Алдарт уяач Тойвгоо багаасаа л адуу малтай ноцолдож өссөн сайхан буурай бий. Мэдээж багадаа аавынхаа уясан адууг унаж нааддаг байлаа. 1984 оны наадмаар анх хурдны морь унаснаас хойш таван жил уралдахдаа аймаг сумаас олон айраг түрүү хүртэж явлаа. Эндээс 1987 онд аймгийн наадмаас соёолонгийн түрүү, шүдлэнгийн айргийн гурвыг, үүнээс жилийн дараа Их тамир сумын 50 жилийн ойгоор хязаалан үрээ түрүүлгэж, даага айрагдуулж байлаа. Тэр бол хүүхэд насны маань дурсамжид тодоор үлдсэн сайхан үйл явдал даа. Харин өөрөө 1999 оноос хойш морь уяж байна.
-Та одоо унаган адуугаараа наадаж байна уу?
-Тийм ээ, миний аав унаган адуугаараа л нааддаг хүн. Ер нь манай адуунууд сайн л даа. Гэхдээ сүүлийн жилүүдэд удам угшлыг нь сайжруулах гээд ганц нэг адуу гаднаас авах болсон. 1995 онд Завханаас нэг хээр азарга, 2002 онд Дорнодын Манлай уяач Цогтзаяагаас хонгор азарга авчирсан. Миний авсан үрээнүүдэд газар нь хатуудаад байх шиг байгаа юм. Энэ жилээс л уралдуулна даа. Ер нь Төв аймгийн Сэргэлэн, Дорнодын Матад, Хөлөн буйр, Сүхбаатараас адуу голдуу авч байна. Сүүлд 2006 онд зүүн зүгээс адуу авчирч нутгийнхандаа тарааж өгсөн.
-1999 оноос морь уяж эхэлсэн гэлээ. Анхны айраг түрүү хэзээ авч байв?
-Аавын маань адуу над өвлөгдөн ирсэн юм. Морь уясан тэр жилээ Цахирын наадамд ягаан соёолон үрээгээ айрагдуулж, анхныхаа айрагаа авч байлаа шүү дээ. Дараа жилүүдэд нь сумандаа наадаж, 2003 онд аймаг, сумынхаа 80 жилийн ойд уралдсан. Хараахан айраг авч чадаагүй л дээ. Долоо наймын дотор л ирсэн. 2004 онд Эрдэнэ мандал сумын 80 жилийн ойд их морио түрүүлгэж, Чулуутын 80 жилд азаргаа тавлуулж, үрээгээ түрүүлгэж байлаа. Харин өнгөрсөн жил Булган сумын наадамд соёолон үрээ маань дөрвөөр давхисан. Би ер нь аль болох олон наадамд очиж уралдах дуртай. Газар газрын мундаг уяачидтай танилцаж, өөрийгөө ямархан уяач болж байгаагаа олж харах сайхан боломж гэж боддог юм. Том довонд ч бас үзээд амжсан даа. 1998 онд Хар хоринд болсон “Их хурд”, 2007 оны “Их хурд”-д аль алинд нь очсон.
-2008 онд аймгийн Алдарт уяач болсон гэлүү?
-Тийм ээ, 6 түрүү буюу 12 айргаараа аймгийн алдартын болзлыг хангасан. Энэ амжилтын маань ихэнхийг миний халзан морь авчирсан байдаг юм. Анх зүүн зүгээс авч байлаа. Буянтай амьтан даа, аймгийн наадамд нэг, сумын наадамд их олон удаа түрүүлсэн. Өвлийн уралдаануудад ч ялгаагүй олон түрүү надаа авчирч билээ.
-Сэтгэлд үлдсэн наадмын дурсамжаасаа бидэнтэй хуваалцаач?
-Олон байна даа. Мэдээж аавтайгаа наадсан наадам болгон сайхан санагддаг юм. Бид хоёр чинь 2005 онд Эрдэнэ мандал сумын наадмаар анх удаа их морь түрүүлгэж байлаа. 300 гаруй их морь уралдсан энэ наадамд улсад “данстай” морьд ч ирсэн байсан юм. Тэр олон чансаатай адуун дундаас миний халзан км гаруй тасарч түрүүлж билээ. Үүнээс дөрвөн жилийн дараа 16-тайдаа Жонон хулын 100 жилд бас түрүүлж, өнгөрсөн жил өвлийн бооцоот уралдаанд 19-тэй адуу дөрвөөр давхилаа. Аргагүй л хурдан туурт даа.
-Цагийн аясаар уяаны арга барил ч их өөрчлөгдөж байна. Мэдээж аавын тань уяа, таных хоёрт ялгаа байна биз?
-Аавынхаа зөвлөгөөгөөр л өдий дайтай яваа юм шүү дээ. Аав маань “Дээхэн үеийн уяачид ногоон өвсөөр л уралддаг байлаа” гэж. Одоо ч тэжээл, тариа гээд янз бүрийн юм хийдэг болж дээ” гээд зэмлэдэг байсан нэг үе. Хааяа тариа энэ тэр хэрэглээд аавдаа загнуулна. Уяанаас болж заримдаа хоёулаа муудна шүү дээ. инээв
-Ярилцсанд баярлалаа. Морины босоо цагаан хийморь өнөд таныг ивээж байг.
-Баярлалаа.
А.Тэлмэн
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна