Аймгийн Алдарт уяач Т.Авирмэд: Нэг дор таван морь түрүүлгэж, айрагдуулахад аав маань их баярлаж билээ
Завхан аймгийн Алдархаан сумын уугуул, аймгийн Алдарт уяач Т.Авирмэд ярилцлагыг уншигч танаа хүргэж байна.
-Адуучин аавын хүү юм байна. Уяаны эрдмийн А үсэг заасан аавын тань талаар яриагаа эхэлбэл ямар вэ?
-Миний аав Түмэн нэгдлийн адууг 21 жил маллахдаа ганц үрээ ч дутааж байгаагүй гэдэг. Аав маань адуу сайхан унаж эдлэхийн зэрэгцээ морь сайн уядаг хүн байлаа. Тэр үед одоогийнх шиг тэжээл бордоо гэж байсангүй. Цагаан өвсөөр голдуу уяна.Тиймээс жинхэнэ уяачийн ур чадвар эрдэм ухаанаар морьдоо давхиулдаг байж. Ер нь бол уяаны гол ажил нь жилийн дөрвөн улирлын зөв уналгаа эдэлгээ ч байсан байж мэднэ. Манай аав морийг их л зөөлөн уядаг хүн байсан.
-Аавын тань уяж сойдог ямар хурдан хүлгүүд байв?
-Нэгдэл хул гэж хурдан хул азарга байлаа. Би түүнийг нь унаж аймгийн наадамд гурван удаа аман хүзүүдүүлж, бас айрагдаж байсан.Би анх долоон настай хурдан морь унаж сурсан юм. Нэг үе манай аймгийн наадмын азарга, соёолон хоёр цуг уралддаг байлаа. Тэгэхэд хул азаргаа унаж уралдуулан хүүхдийн гэнэн зангаасаа болж алдаж л байлаа.
-Буруу тооцоолсон уу?
-Урд хоёр бараан адуу яваад байхаар нь харсан дэлгүй юм.Тэгэхээр нь энэ хоёр азарга биш байна гэж бодоод нэг их шахахгүй байсаар хүрээд иртэл нь нэг нь дэлгүй соёолон байж таараад анх аман хүзүүдэж байлаа. Түрүүлэх адууг шахалгүй байж аман хүзүүдүүлчихээд аавдаа зэмлүүлж байсан маань санаанаас ер гардаггүй юм. Тэр үйл явдал надад ихээхэн сургамж өгч, түүнээс хойш их хашир уралддаг болсон. Аавдаа ер нь дахин зэмлүүлээгүй шүү.
-Хэдий үеэс бие даан хурдан морь уях болсон юм бэ?
-Моринд томдоод л ерөнхийдөө аавдаа тусалдаг болсон доо. Тэгж байгаад бие даан морь уяж хоёр жилийн дараа 19 настайдаа анх аймгийн наадамд соёолон морь айрагдуулж байлаа. Тэгээд цэрэгт татагдаж, халагдаж ирээд Цагаанхайрханы наадамд соёолондоо түрүүлсэн хул морио 16 настай нь аймгийн наадамд тавлуулсан. Тухайн үед яагаад ч юм бай шагналд их л юм авах юм шиг бодож байтал 5.000 төгрөг өгч билээ. /инээв/
-Урам жаахан хугарсан уу?
-Үгүй дээ. Нэг үе түрүүлж, айрагдсан мориндоо медаль өгдөггүй байлаа шүү дээ. Одоо бол овооны наадамд ч медаль өгдөг болсон.
-Саяхан нэгэн ярилцагч маань адуу гэдэг амьтантай ойр байсных олон сайхан дурсамжтай л үлдэж дээ гэж байсан. Таны хувьд ч гэсэн тийнхүү дурсагдах баярт мөчүүд цөөнгүй бий байх?
-1985 онд Цагаанхайрханы ой болж, аав бид хоёр таван насны адуутай очиж наадлаа. Тэгээд азарга, соёолон, даага гурваа түрүүлгэж байсан маань ер санаанаас гардаггүй юм. Ёстой нөгөө уяач болсноороо бахархсан үе тэр байсан байх. Түүний дараа 1998 онд Тонирвоо агсны ойд аав бид хоёр таван морьтой очиж тавууланг нь оруулж байлаа. Тэр бас л миний амьдралын гайхамшигтай мөчүүдийн нэг байсан. Халтар морь маань аман хүзүүдэж, хөгшин хул морь маань айрагдаж, бор соёолон түрүүлэн, хүрэн нь аман хүзүүдэж, хундан морь дөрвөлж байлаа. Тэгэхэд бие нь тааруу байсан аав маань жигтэйхэн их баярлаж билээ. Аавыгаа тэгж баярлуулснаа бодохоор одоо ч гэсэн надад сайхан байдаг юм. Тэр наадмаас хойш хундан морио уядаг болж, 2002 онд аймгийн наадамд түрүүлгэж, 2004 онд дөрөвлүүлсэн. Харамсалтай нь 2006 онд нуурын наадамд айрагдсаных нь дараа намар нь алдчихсан юм. Хундан морь маань байсан бол намайг олон баярлуулах байсан байхаа.
-Хэдэн онд аймгийн Алдарт уяач цолоо хүртсэн бэ?
-2012 онд аймгийн Алдарт болсон. Сүүлийн үед морины хүүхэд ховордоод уяж чадахгүй байна. Бас дээр нь хаа газрын уяачид морьдоо тэжээж уралддаг болчихоод манайхан шиг өвөл бэлчээрээр нь байлгаж байгаад хавар үндэс цавчих үед нь өвсөлчихдөг хүмүүс тэгтлээ сайн давхиулж чадахгүй байна. Хуучны уяачид морийг жилийн дөрвөн улирал унаж байнгын эдэлдэг байсан бол одоо өвөлжин тэжээгээд тарган хүчин дээр нь уячихаж байна. Үүнээс болоод морь хөлгүй болох нь элбэг болж. Хамгийн гол нь жаахан овъёос өгсөн болоод морины хоолыг маш бага өгдөг болсон байна. Үүнээс болж олон сайхан хүлгүүд хөлгүй болж байгааг залуу уяачид анхаарна биз ээ.
-Залуус маань анхааралдаа авах биз ээ. Бидний урилгыг хүлээн авч ярилцсанд баярлалаа.
"Тод магнай" сэтгүүл №54
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна