Аваргын наадам
Өвгөн Чимэдцэрэн гуай манай баруун талдаа л ахмад сайн уяачид зүй ёсоор орно. Бие тэнхэл муу ч гэлээ мэдсэн дуулснаа бүгдийг ярихыг хичээж /1995 онд бурхан болсон/ аваргын наадам болдог байсан тухай Дэлгэрэх суманд урьд түрүүлж байсан азарга, их насны морины нэр усыг дурдаад ийнхүү өгүүлсэн юм.
1920-1930 оны үед манай сум чинь Алтан-Овооныхоо энгэрт Аваргын булагт наадам хийдэг уламжлалтай байсныг биеэр үзсэн удаатай гэж өвгөн яриагаа эхэллээ. Тэр үед сумын дарга Чой занги байсан санагдана. Аваргын наадамд алс холоос олон уяачид ирсний дотор говийн ҮII догшин ноён хутагтын нөлөө маш их, тэгээд ч наадамд ноёны морийг уясан "хунз" Ганжуур хурдан морьтой ирсэн юм билээ. Хэдийгээр хувьсгал ялаад хэдхэн жил болсон ч ихэс ноёдын нөлөө их, тэд үе залган хэрэглэсэн отго жинстэй малгайны оронд эсгий малгай тавьсан нь ихэд доожгүй харагдаж, тэдний эрх дарх эрхбиш хасагдаж байгааг ойлгож болохоор байв. Ингээд наадам ч эхэлж их насны морь эргүүлэх хүндээ Ганжуур Тазарыг жаахан цаашлуулаад эргүүлчихээрэй" гэж сэмхэн хэлсэн юм байж, ер нь тэр үед ноёны морь эргээгүй байхад газрын хэмжээ хүрсэн ч эргэх ёсон байгаагүй болохоор газрыг ихээхэн сунгаж ноёны хээр эхэлж эргэсэн байна. Тэр хээр нь холдоо цуцаагүй болохоор олон ч морь замд сууж үхэж үрэгдсэн гэдэг. Наадамд ноён хутагтын хээр түрүүлж, дараа нь олон улаан шар цамцтай хүүхдийн морь айрагдахад улаан цамцат нь тайжийнх, шар цамцат нь бандийн морь гэцгээж хооронд нь холоос ялгадаг байжээ. Олон ч морь үхлээ, газрыг хэн сунгаж татав энэ тэр маргаан үүсэх төлөвтэй болоход "хунз" Ганжуур их тоосон шинжгүй,
-Хонь хурганы хүүхдийн мориор наадаж байгаа биш, би газрыг жаахан ахиулаарай гэсэн юм гэхэд бүгд нам гүм болж хэн ч эсэргүүцээгүйг бодоход ноёдын нөлөө их, ах зах хүний үг авдаг байсныг гэрчилнэ.
Хутагт алсын наадамд ирэхдээ зориуд олон гүү бариулаад айраг саам ихтэй байдгаар барахгүй саамаар морио усалдаг гэсэн яриа ортой ч байж магад гээд өөрийнхөө тухай хэдэн үг хэлэв.
-Манай ембүү нэртэй зээрд азарга чинь "онгон" Адилбишийн адууны угшилтай юм. Ембүүг Мияагомбо надаас тугалтай үнээ залуу мориор аваад Батсүхэд өгсөн юм билээ. Батсүхээс Дамба авч одоо хурдлаад байгаа будан хүрэнгүүд чинь түүний угшил ийм учиртай гэв. Би хонгор азаргаа ид хурдалж байхад "торгон" Дашнямтай хамт уяж л байлаа. Хонгор азарга минь олон удаа айраг түрүү авлаа. Дөч гаруй жил морь уяхад 5-6 удаа түрүү авч, 20 гаруй айрагдсан. Хөгшин хонгор азарганы төл 10 илүү азарга морь төрсөн. Бямбабазар хүүд нэг азарган үрээ байгаа, овоо болно гэж боддог гэлээ. Ер нь сайн угшилтай адуу чинь хэзээ нэгэн цагт сайн унага төрүүлдэг жамтай юм байна гэсээр буурал уяачийн яриа өндөрлөсөн юм.
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- Даваа, 11:59 минут Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна