Аймгийн Алдарт уяач Б.Хүүхнээ: Манайхан халзан зүсмийн адуугаараа нааддаг улс
Дорноговь аймгийн Өргөн сумын уугуул, аймгийн Алдарт уяач Б.Хүүхнээтэй ярилцсанаа уншигч танаа хүргэж байна.
-Таны дээдчүүл хусуур сойз зүүсэн уяачид байв уу?
-Манайх Баянмөнх сумын айл бөгөөд Өргөн суманд шилжин ирээд олон жил болж байна. Миний аав Хажидын Балдан гэж насаараа л адууны тэнгэрт сүсэглэсэн нэгэн явлаа. Аав Хажидаасаа өвлөн ирсэн халзан зүсмийн адуугаар наадаж байсан нь өдгөө надад өвлөгдөн ирсэн байна. Би чинь удам дагасан уяач байгаа юм. -Таны удмын халзан адуу хаанахын угшилтай вэ?
-Галшарын Өвгөн ноён, Иххэтийн даалин Самдан хоёрын адуунаас эхтэй. Өвгөний хээр халзан азаргыг Зол тайж төл авна гэж авчирсан юм гэнэ лээ. Хурал ном тараагүй тэр үед орой сан тавиад азаргаа тавьдаг юм байна л даа. Тэгэхэд нь манай өвгөн унаж очсон хүрэн гүүгээ хээр халзан азарганд гишгүүлчихэж. Бас их зальтай эр байж. Зол тайж, “Би ер нь үнэн сайн азарга авчирсан юм, хамгийн анхны төл бүр хурдан гарна. Гэтэл Хажид гээдэнгийн хүрэн гүүнд л эр халзан унага хийчих шиг боллоо доо, тэгвэл надад хурд төрөхгүй” гэж ярьсан байгаа юм. Тэгээд өнөө гүүгээ адуунд тавилгүй буцааж барьж аваад хадгалсаар байгаад манай хурдан халзан азарга гарсан юм. Даагандаа гурав түрүүлж байсан халзан азаргыг Замын-Үүдийн отрядын наадамд аав унаж хурдлуулсан байдаг. Түүнээс хойш гэхээр одоо миний үед 11-12 дахь халзан азарган дээрээ явж байгаа нь энэ. Миний аав 60 хэдтэй “нурсан”. Би одоо 60 нэлээн гарчихаад байна гэхээр багадаа 120-иод жил болж байгаа юм уу даа. Мэдээж энэ хугацаанд Дэндэв тайж, Галсан банди, Сүхбаатар аймгийн Түвшинширээ чигийн адуугаар цус сольсон. Гэхдээ дандаа халзангаар тавьж, гүүгээ солиод яваад байсан юм.
-Таны хувьд уяа сойлго тааруулаад удаж байна уу?
-Миний аав намын ажил хийнэ. Тийм болохоор зав чөлөө тааруухан. Бид эцэг эхээсээ гурвуулаа. Багадаа их махтай хүүхэд байсан болохоор, бүдүүн Хүүхнээ л гэдэг байлаа. Жин ихтэй болохоор багадаа морь унаж уралдаж байсангүй. Ажил ихтэй аавынхаа арыг дааж, заавар зөвлөгөөгөөр нь 14 наснаасаа эхлэн морь уясан. Үүлэн Жамбал, Бадгай нартай нэг дор ойрхон байсан болохоор алздаггүй л байлаа. Түүнээс хойш гучаад жил нэгдлийн адуу маллалаа. Би хилийн бригадын гишүүн байсан. Манайх хил дээр их говийн зоригтны багийн айлуудын нэг. 1960 хэдэн онд хилийн цэрэгт туслах бригадын гишүүн гэж явдаг байсан юм.
-Хилийн сум болохоор олон хоног адуугаа манах хэрэгтэй болдог байх даа?
-Тэгэлгүй яахав. Хүний өөрийн ялгаагүй гаргачихгүйг л бодно. Энд тэндэхийнхэн намайг ер нь андахгүй дээ. Би хил дээр адуу малладаг байсан болохоор эрэлчингүүд их ирнэ. Тухайн 1970, 80-аад оны үед хилийн группын гишүүн гэдэг давуу эрхтэй. Хэн дуртай нь торны цаанаас адуу авчихгүй. Хилийн цэргүүд юмуу бид нар л авна. Гэхдээ нэгэнт хил давчихсан адууг буцааж авах боломжгүй учраас гаргахгүйн төлөө л ажиллана шүү дээ. Мэдээж амаргүй зүйл их бий. Гэхдээ эр хүний хийморь тэтгэсэн сайхан ажил л даа. Хонины бэлчээрээс хол явдаг болохоор танилын хүрээ олонтойгоос гадна, үзэх харах юм ч их.
-Тэгвэл мориныхоо уяанд илүүтэй анхаарал хандуулсан үе хэзээ вэ?
-Би чинь 1970 онд цэрэгт яваад нэг жил хэртэй болоод ирсэн. Тэр үеэс эхлээд эрчимтэй морь уях болсон юм. Сумын наадмын гурван түрүүг нэг дор авч явлаа. Гурван морь дараалуулж ч үзлээ. Бас бригадын өдөрлөгт таван бүдүүн морио дараалуулж орж байсан гээд залуу насны баяр бахдлыг төрүүлсэн сайхан мөчүүд олон бий. Энэ хугацаанд хамгийн холдоо “Их хурд 5”-д очиж байлаа. Аймагт тавлуулсан хурдан хонгор морь, хүргэнийхээ хар азаргатай очоод нэгийг нь 40 хавьцаа оруулсан. Халхын довтой наадамд очиж оролцож явсандаа баярладаг юм.
-Одоо хүүхдүүд морь уяж байна уу?
-Би дөрвөн хүүтэй. Нэг нь цэргийн алба хааж байна. Өнөө гурав нь моринд их дуртай.
-Бидний яриа энд хүрээд өндөрлөж байна. Ярилцсан танд баярлалаа.
"Тод магнай" сэтгүүл Дорноговь аймгийн тусгай дугаар
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна